Ulica Nawrot

Pisał od roku 1998 Maciej Cholewiński

Ulica Nawrot

Numer 77

Narożna kamienica. Kiedy ją odnowili wygląda jak oliwkowo-kremowy tort. Sąsiaduje ze szkołą Salezjanów przy Wodnej. Tu ulica Nawrot zaczyna piąć się ku górze.

Rok 1919

4 lipca, piątek. „Józef Comporok, Nawrot 77, zgubił kartę węglową”.

Rok 192o

„Taryfa posesji (domów i placów) Miasta Łodzi. Imię i nazwisko właściciela”: Topór Michał i Stanisława, małżeństwo; Lipińscy Adolf i Berta, małżeństwo.

Rok 1926

5 stycznia, wtorek. „Wczoraj odbyło się czwarte ciągnienie premji „węglowego konkursu Expressu”. Wylosowano 75 kopert. Wygrali: [...] 32. Pogodziński Franciszek, Nawrot nr. 77”. W środę, 27 stycznia na szóstej liście z wygraną 1 korca węgla znalazł się inny mieszkaniec domu Zygmunt Kłodecki. We wtorek, 2 lutego ponownie wygrał Franciszek Pogodziński – 3 kilo mąki. W niedzielę, 14 lutego w konkursie nr 3 „żywnościowo-dolarowym” wygrał korzec węgla. W piątek , 19 lutego korzec węgla wygrał Stefan Rakowski. W piątek, 2 lipca w ósmym konkursie 1o kilo mąki wygrał – Franciszek Rogoziński.

Rok 1927

12 stycznia, czwartek. „ Uczta dla głodomorów skończyła się przed sądem okręgowym w Łodzi. Działo się to w nocy. Posterunkowy Józef Turkiewicz, będąc w obchodzie na ulicy Nawrot, zauważył dwuch osobników, dźwigających pod paltem tłuste połacie kiełbasy. Policjant podążył w ślad za nieznajomymi, starając się nie zwrócić ich uwagi. Obaj mężczyźni zatrzymali się przed domem przy ulicy Nawrot 77. W ciemnym korytarzu porzucili worki zawierające rozmaite wyroby masarskie. – Trzebaby wystarać się jeszcze o wódkę. Urządzilibyśmy bal dla głodomorów, szepnął jeden z nich. W tej chwili usłyszeli czyjeś kroki. Rzucili się do ucieczki. Posterunkowy chciał wykryć spelunkę złodziejską, do której widocznie podążali, i z tego względu ich nie przytrzymał. Dopiero przy zbiegu ulic Wysokiej i Złotej, gdy podejrzani osobnicy chcieli ukryć się w polu, pochwycono ich. Byli to Józef Pawelec, znany włamywacz i jego przyjaciel Józef Kurek. Pawelec miał przy sobie bagnet wojskowy i misterne narzędzia złodziejskie. Jak wykazało śledztwo dwaj złodzieje powracali z wyprawy. W nocy dokonali włamania do składu wędlin Franciszka Jasińskiego przy ulicy Wodnej 21. Właściciel sklepu dopiero nazajutrz rano stwierdził kradzież i zwrócił się do komisariatu. Złodziejaszków osadzono w więzieniu. W dniu wczorajszym znaleźli się oni przed sądem okręgowym, który sprawę tę rozważał pod przewodnictwem sędziego Kozłowskiego w asyście sędziów Ilinicz i Olbromskiego. Oskarżeni przed sądem nie przyznali się do winy. - Chcieliśmy urządzić bal w tym celu w jakimś sklepie kupiliśmy wędlinę – tłumaczyli się – Bal miał się odbyć na świeżem powietrzu. Kilku świadków wezwanych do sprawy zeznawało zgodnie z aktem oskarżenia. Sąd po wysłuchaniu mowy prokuratora i obrońców skazał Pawelca na 4 lata więzienia, a Kurka zaś na rok i 8 miesięcy więzienia, obu z pozbawieniem praw. das.”.

1 sierpnia, poniedziałek. „P.P. Czytelniczkom i Czytelnikom Łódzkiego Echa Wieczornego, którym los się uśmiechnął obdarzając ich w okresie przed ferjami letniemi premjami za uwagę i przechowanie numeru. Dziś rozpoczynamy po przerwie letniej ponowne zamieszczania w nakładach numerów premjowych, na które dotychczas wypłaciliśmy gotówką 3ooo złotych. [2–ga serja]”. Pod tym tekstem znalazła się cała strona, na której widnieje fotografia jednego ze zwycięzców – Jerzego Pogodzińskiego [Nawrot 77].

27 grudnia, wtorek. „Dwusetną dziesiątą nagrodę w kwocie 3o złotych za uwagę i przechowanie numeru Łódzkiego Echa Wieczornego otrzymał p. Jan Greta, szewc zamieszkały przy ulicy Nawrot 77. Numer Echa kupiony na rogu Rokicińskiej. Na stronie 5 „Niemiłosierny głód” zauważył umyślną zmianę „Niezwykły gospodarz”.

Mydlarnia Franciszka Siwczaka.

Rok 1934

Gruber Emil, tel. 12226.

8 kwietnia, niedziela. „Sklep rogowy w dobrym punkcie z powodu choroby do sprzedania. Nawrot 77”.

Rok 1935

6 maja, poniedziałek. „ Krwawa masakra. Teściowie zranili ciężko zięcia. Krwawe zajście miało miejsce w dniu wczorajszym w domu przy ulicy Nawrot 77. Przebieg zajścia, wedle zebranych przez nas szczegółów przedstawia się co następuje: W domu przy ulicy Nawrot 77 zamieszkują małżonkowie Tekla i Ludwik Nickiewiczowe, którzy przed czterema laty wydali zamąż swą liczącą wówczas 18 lat córkę za niejakiego Józefa Czerlika, liczącego obecnie 32 lata. Przed 4 miesiącami Czerlik porzucił żonę, wyprowadzając się od teściów, u których wraz z żoną zamieszkiwał. Czerlik zamieszkał w domu przy ul. Miedzianej 7. Wczoraj w południe przybył on do mieszkania teściów, chcąc zabrać swoje rzeczy. W czasie wyjmowania z szafy swego ubrania na Czernika nagle napadli Tekla i Ludwik Nickiewiczowie oraz ich syn Eugenjusz. Tekla Nickiewiczowa chwyciła nóż kuchenny i poczęła zadawać zięciowi straszliwe ciosy w głowę. Pomagali jej w tem mąż i syn. Czerlik, zalewając się krwią, runął na podłogę nieprzytomny. Zaalarmowani awanturą lokatorzy domu wezwali pogotowie ratunkowe ubezpieczalni społecznej, którego lekarz stwierdził u Czerlika ciężkie uszkodzenia cielesne i po nałożeniu prowizorycznych opatrunków przewiózł Czernika do szpitala. Powiadomiona o krwawym napadzie policja zatrzymała Teklę, Ludwika i Eugenjusza Nickiewiczów do dyspozycji władz sądowo-śledczych”.

Rok 1936

3o maja, sobota. „W godzinach przedpołudniowych w mieszkaniu własnem usiłowała pozbawić się życia 34-letnia Florentyna Fiszer. Manewr desperatki spostrzeżono w porę i desperatkę udało się uratować”. Przyczyna – niesnaski rodzinne.

Rok 1937

Mieszkali: Berdowski Spirydion, urzędnik PKP; Berdowski Tadeusz, muzyk; Ekiel Józef, ślusarz; Fischer Roman, radiomonter; Fischer Władysław, kołodziej; Hayn Bolesław, elektromonter; Heller Oskar, księgowy; Hoffman Edwin, technik włókiennictwa; Hoffman Felicyta, biuralistka; Hoffman Maria, biuralistka; Jeske Emil, kupiec; Kempińska Janina, krawcowa; Łyczko Jan, urzędnik (patrz Nawrot 29); Olejnik Józef, szewc; Opolska Janina, krawcowa; Rachowski Franciszek, majster tkacki; Rozenthal Robert, majster tkacki; Steigert Wilhelm, mistrz; Wieczoek Kazimierz, biuralista.

Rok 1938

12 września, poniedziałek. „Niewiadomski Michał [lat 51] upadł tak nieszczęśliwie ze schodów, że uległ poważnym obrażeniom. Lekarz Pogotowia pozostawił Niewiadomskiego na kuracji domowej”.

Rok 1939

Lokatorem był wicedyrektor Gazowni Miejskiej Robert Hoffman (gabinet – pokój nr 4, tel. 1o153); czy mąż Felicji i współwłaściciel z nią posesji przy ul. Nawrot 67 i Nawrot 71?

Rok 1945

14 października, niedziela. „Angielskiego, francuskiego, stenografii, buchalterii przystępnie naucza profesor szkół państwowych. Tłumaczenia. Nawrot 77 – 2, parter”.

Rok 1946

„Kontrolny spis uprawnionych do głosowania w Głosowaniu Ludowym”: Borówko Jan (ur. 8.7.1889, inżynier, zameldowany 15.6.1945), Brówko Kazimiera (ur. 22.7.19o1, przy mężu, zameldowana 15.6.1945), Borówko Danuta (ur. 19.1o.1923, studentka, zameldowana 28.7.1945), Pyrek Gracjan (ur 17.12.1887, profesor, zameldowany 25.8.1945), Pyrek Regina (ur. 27.7.1887, przy mężu, zameldowana 27.7.1945), Pyrek Konrad (ur. 5.2.191o, profesor, zameldowany 15.7.1945), Pyrek Halina (ur. 19.3.19o6, przy mężu, zameldowana 19.7.1945), Dąbrowski Zygmunt (ur. 1o.11.1898, majster – cieśla, zameldowany 15.6.1945), Dąbrowska Maria (ur. 16.7.191o, gospodyni, zameldowana 15.6.1945), Krzewińska Józefa (ur. 15.2.1871, emerytka, zameldowana 15.6.1945), Świątczak Tadeusz (ur. 18.3.19o7, instruktor, zameldowany 15.6.1945), Świątczak Stefania (ur. 2o.3.19o9, przy mężu, zameldowana 15.6.1945), Sądkiewicz Feliks (ur. 26.2.19o1, urzędnik, zameldowany 29.1o.1945), Sądkiewicz Stanisława (ur. 16.1.1913, przy mężu, zameldowana 29.1o.1945), Botwinowski Konstanty (ur. 15.8.1873, dozorca, zameldowany 15.6.1945), Botwinowska Małgorzata (ur. 24.5.1894, przy mężu, zameldowana 15.6.1945), Niemczak Antoni (ur. 3o.12.19o5, technolog, zameldowany 15.6.1945), Niemczak Julia (ur. 27.1.1922, przy mężu, zameldowana 15.6.1945), Świderski Stefan (ur. 3o.7.19o3, instruktor, zameldowany 15.6.1945), Świderska Aniela (ur. 18.7.19o6, przy mężu, zameldowana 15.6.1945), Wieczorek Zygmunt (ur. 13.4.1913, instruktor, zameldowany 15.4.1945), Wieczorek Barbara (ur. 11.4.1923, przy mężu, zameldowana 15.4.1945), Postułka Antoni (ur. 11.3.1915, instruktor, zameldowany 15.4.1945), Pustułka Jadwiga (ur. 5.1.192o, przy mężu, zameldowana 15.4.1945), Wieczorek Tadeusz (ur. 17.3.19o6, majster ślusarski, zameldowany 15.4.1945), Wieczorek Helena (ur. 26.3.1915, przy mężu, zameldowana 15.4.1945), Kulawiecki Franciszek (ur. 9.3.19o8, instruktor, zameldowany 18.9.1945), Kulawiecka Małgorzata (ur. 1.2.19o6, przy mężu, zameldowana 18.9.1945), Klepaczko Jan (ur. 31.12.191o, tokarz, zameldowany 3.4.1945), Klepaczko Maria (ur. 7.7.192o, przy mężu, zameldowana 3.4.1945), Rachomski Henryk (ur. 26.8.1919, ślusarz, zameldowany 13.9.1945), Wasilewski Julian (ur. 12.9.1911, ślusarz, zameldowany 2o.2.1945), Kostoczko Zofia (ur. 27.12.1924, studentka, zameldowana 1o.4.1946), Sadowska Olimpia (ur. 12.12.1921, studentka, zameldowana 1o.4.1946), Porzycka Brabara (ur. 28.12.1918, studentka, zameldowana 16.1.1946), Mleczko Maria (ur. 4.4.1913, studentka, zameldowana 16.1.1946), Lausz Helena (ur. 6.8.1922, studentka, zameldowana 31.1.1946), Nawrot Władysława (ur. 1.3.1921, krawcowa, zameldowana 5.1o.1945), Stojek Janina (ur. 15.9.1923, pomoc kuchenna, zameldowana 5.1o.1945), Słabowicz Alina (ur. 2o.11.19o8, krawcowa, zameldowana 8.11.1945), Waluś Anna (ur. 2.2.19o1, kucharka, zameldowana 8.6.1945), Sidorska Urszula (ur. 4.5.1922, studentka, zameldowana 17.1.1946), Majewska Maria (ur. 8.11.1922, studentka, zameldowana 17.1.1946), Zubrzyck Zofia (ur. 24.3.1923, studentka, zameldowana 15.2.1946), Morawiecka Henryka (ur. 1o.12.1924, studentka, zameldowana 12.1.1946), Zdziemirska Alfreda (ur. 27.1o.1924, studentka, zameldowana 12.1.1946), Zychniewicz Janina (ur. 25.12.1919, studentka (ur. 22.1.1946), Janiszkiewicz Zofia (ur. 1.12.191o, siostra, zameldowana 18.9.1945).

Rok 1947

8 maja, czwartek. „Buchalterii, scenografii, języków, matematyki przystępnie naucza doświadczony profesor. Nawrot 77, m. 2, parter”.

Rok 1948

6 czerwca, niedziela. „Przepisów policyjnych uczy fachowo i udziela lekcji – inżynier-wykładowca Nawrot Nr 77, m. 1, godzina 16-18”.

Rok 195o

1 stycznia, niedziela. „Matematyki, języków, buchalterii przystępnie naucza doświadczony profesor. Nawrot 77-2, parter”.

Kolejne numery: