Ulica Nawrot

Pisał od roku 1998 Maciej Cholewiński

Ulica Nawrot

Numer 59

Rok 19o9

3o czerwca, środa. „(x) Znaleziono w lesie miejskim około Monopolu chłopczyka, w aksamitnym ubranku, blondynek, imię jego Staś. Odebrać można – Nawrot 59 m. 17 u państwa Poselt”.

18 października, poniedziałek. „(a) Kary akcyzy. Na mocy postanowienia naczelnika akcyzy gub. kaliskiej i piotrkowskiej – skazani zostali: Aloizy Szernatz, właściciel piwiarni przy ul. Nawrot № 59 z mocy § 1114 ustawy akcyzy za sprzedaż spirytusu bez pozwolenia na 75 rubli grzywien lub 7 dni aresztu”.

Rok 191o

11 stycznia, wtorek. „Ś.p. Karolina Lewalska Obywatelka m. Łodzi po długich lecz ciężkich cierpieniach, opatrzona śś. Sakramentami, zasnęła w Bogu, dnia 1o stycznia r.b., o godzinie 2 w nocy przeżywszy lat 52. Wyprowadzenie zwłok nastąpi dnia 12 b.m., o godz. 2 po poł., z domu przy ul. Nawrot № 59. Na smutny ten obrzęd zapraszają krewnych, przyjaciół i znajomych stroskani: Mąż i Rodzina. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w dniu 13 stycznia r.b., o godz. 1o rano, w kościele św. Krzyża”.

9 czerwca, czwartek. Za handel w godzinach niedozwolonych właścicielkę piwiarni Franciszkę Kleczkowską (Nawrot 59) [sędzia pokoju V rewiru skazał na karę] po 5 rubli lub 2 dni [aresztu]”.

Rok 1913

2o grudnia, sobota. „Za używanie fałszywych wag. Z Petersburga przybył do Łodzi ze specjalnym wagonem do sprawdzania wag starszy rewident p. Kaziropow, który po dokonaniu rewizyi znalazł niedokładne i fałszywe wagi w różnych sklepach. Wagi te zostały skonfiskowane i sporządzono protokóły które skierowano do sędziego śledczego. Na zasadzie rewizyi pociągnięci do odpowiedzialności: […] Mordka Kaczmarek Cegielniana 41, Edmund Szulc Cegielniana 86, Izrael Joachimowicz Cegielniana 66, Rudolf Trenkler Cegielnina 67, Chaja Lewińska Cegielniana 57, Chana Zane Kamienna 2, Abram Doktorczyk Kamienna 15, Jakób Wagner Targowa 58, Abel Wanon Targowa 55, Lejba Zageń Cegielnian 49, Franciszka Kleszewska Nawrot 59 […]”.

Rok 1916

24 maja, środa. „Kary. Mleczerka Franciszka Klichowska zamieszkała (ul. Nawrot 59) skazaną została na 14 dni więzienia, ponieważ sprzedawała mleko, które było raz więcej niż ¼, a drugi raz więcej niż ½ częścią wody rozcieńczone”.

Rok 1917

27 kwietnia, piątek. „ Znalezienie pieniędzy w rurze betonowej w domu Lewalskiego przy ul. Nawrot nr. 59. Niezwykłą sensację wywołało przypadkowe znalezienie pieniędzy wczoraj o g. 11-ej rano w rurze betonowej w podwórzu domu Lewalskiego, skazanego we wtorek za kradzież pięciu tysięcy rubli z mieszkania ks. kanonika Szmidla w dniu 3o grudnia ub.r . Bawiące się na podwórzu dzieci wyciągnęły z rury sporą paczkę, w której znajdowały się pieniądze, a ponieważ starszy brat jednego z chłopców czytał w gazetach o sprawie Lewalskiego, więc odebrał mu pieniądze i zwrócił się do ks. kanonika Szmidla, skąd skierowano go na ul. Olgińską do Wydziału Kryminalnego. Chodziło o sprawdzenie, czy wśród znalezionych pieniędzy znajduje się pięćset-rublówka, której numer miał zapisany ks. kan. Szmidel. W policji stwierdzono, że wśród znalezionych pieniędzy znajduje się rzeczywiście pięćset-rublówka, oznaczona takim samym numerem, jak zaginiona – tym więc faktem ustalono, że znalezione pieniądze pochodzą z kradzieży, popełnionej u ks. kan. Szmidla. Śledztwo w tej sensacyjnej i tajemniczej jak się niektóry zdawało, sprawy ujawniło wszystkie szczegóły”.

Rok 1919

2o stycznia, poniedziałek. „Adresy biur informacyjnych Narodowego Komitetu wyborczego Stronnictw Demokratycznych [...] Nawrot 59”.

Rok 192o

„Taryfa posesji (domów i placów) Miasta Łodzi. Imię i nazwisko właściciela”: Pacuszka Stanisław i Bronisława.

Manufaktura – Stanisław Pacuszka.

Kolonialno-spożywcze sklepy – Franciszek Kleczewski.

Rok 1925

17 listopada, wtorek. „Garnkiem w głowę. Nocy ubiegłej przybył dorożką na stację pogotowia 26-letni biuralista Józef Karelek, który został pobity w mieszkaniu przy ulicy Nawrot nr. 59 przez jakiegoś pijanego osobnika garnkiem. K. otrzymał ranę tłuczoną głowy w okolicy prawego guza czołowego, oraz ranę tłuczoną lewej ręki. Udzielono mu pomocy”.

Rok 1926

11 lutego, czwartek. „ Pierwsza lista zdobywców premji trzeciego „żywnościowo-dolarowego” konkursu „Expressu”. [...] W dniu wczorajszym odbyło się pierwsze ciągnienie bezpłatnych premji trzeciego „żywnościowo – dolarowego” konkursu „Expressu” [Wieczornego Ilustrowanego”]. Ciągnienie odbyło się przez specjalny Komitet, w skład którego wchodzą pp.:

Kazimierz Dąbrowski, pracownik biurowy. Edward Kmicimski, pracownik Ł.K.E. Stanisław Badowski, pracownik elektrowni oraz redaktor „Expressu” Władysław Polak. Wczoraj wylosowano 1oo kopert. Następujące osoby zdobyły bezpłatne premje [maszyna do szycia, po 1 dolarówce] po 1 korcu węgla [...] 35. Kęsikowski Stanisław, Nawrot 59 [po 5 kilo mąki, po 3 kilo cukru]”. Wtorek, 24 lipca 1928. „ Opinja, a rzeczywistość. Sympatyczni małżonkowie nabili sobie nawzajem guza . W domu przy ulicy Nawrot 59 zamieszkuje od dość już dawna małżeństwo Kęsikowskich cieszące się sympatią sąsiadów. 5o-letnia Kazimiera Kęsikowska jako dobry druh domowego ogniska stanowi materiał nieoszacowany. Dużemi zaletami otaczał ją też małżonek 55-letni Stanisław Kęsikowski. Oboje jednak mieli też swoje „ale”. Pani Kęsikowska posiadała przeczulone nerwy, nadto zaś była niezwykle czupurną. Co się znów tyczy Kęsikowskiego, to jego wada polegała na tem, że lubił od czasu do czasu zajrzeć do kieliszka. Połowica pana Kęsikowskiego nie mogła znieść tego i pomiędzy Kęsikowskimi aczkolwiek zaliczyć ich można do rzędu małżeństw przykładnych wynikały z tego kłótnie. Wczoraj kiedy Kęsikowski ponad miarę zalał „robaka” wynikła miedzy nimi nie kłótnia, lecz porządna bójka, w razie której tak Kęsikowski, jak i Kęsikowska odnieśli parę tłuczonych ran głowy i rąk. Sąsiedzi zapobiegli dalszej bójce małżeńskiej i uspokoiwszy Kęsikowskich zawezwali Pogotowie, którego lekarz udzielił obojgu pomocy”.

29 marca, poniedziałek. W piątym bezpłatnym konkursu premiowym „Expressu Wieczornego Ilustrowanego szynkę wygrał Miecio Kling, Nawrot 59. W środę, 17 lutego Bronisława King 3 kilo cukru.

31 marca, środa. „Piąta lista zdobywców premji piątego bezpłatnego konkursu premiowego „Expressu” [Wieczornego Ilustrowanego]. 3 kilo mąki wygrała „Łepczykówna Geniusia, Nawrot nr. 59”.

26 listopada, poniedziałek. „Śmierć na strychu. Nagły zgon kobiety . 57 letnia Helena Plichta ulegając prośbom córki, zajętej pilną pracą domową, udała się na strych domu po wywieszoną bieliznę. W czasie tej czynności w pewnym momencie pani Plichtowa zachwiała się mocno i wypuszczając z rąk stos bielizny upadła na ziemię i znieruchomiała. Tymczasem córka, zniecierpliwiona długą nieobecnością matki, po upływie godziny udała się na strych. Spostrzegłszy leżącą zbiegła ze schodów i z przeraźliwym krzykiem. Zaalarmowani w ten sposób lokatorzy wysłuchali przelęknionej Plichtówny i weszli na strych i skonstatowali, że Plichtowa umarła. Zawezwany lekarz pogotowia Kasy Chorych stwierdził, że zgon nastąpił wskutek ataku sercowego. Zwłoki zmarłej zabezpieczyła policja do czasu zejścia władz sądowo – lekarskich po czem oddano je rodzinie”.

Rok 1927

„Sprzedaż artykułów spożywczych i kolonialnych” - Adam Miszczak.

Rok 1928

19 kwietnia, czwartek. „W dniu wczorajszym w bramie domu przy ul. Nawrot 59 zasłabł nagle i zmarł Adolf Najman, zamieszkały przy ul. Nawrot Nr. 67. Zawezwany lekarz pogotowia ratunkowego stwierdził zgon. Zwłoki zabezpieczono na miejscu do zejścia władz sądowo-śledczych”.

Rok 1929

22 stycznia, wtorek. „W notesie reportera. [...] Stawiński Józef, posługacz w cukierni Dobersztajna przy ul. Przejazd 18, przywłaszczył sobie 1oo zł., będące własnością Rodeckiego Stanisława – Nawrot 39”.

Rok 193o

23 września, wtorek. „Kruk Tomasz, Nawrot 59, lat 39, urzędnik”, został mianowany członkiem Obwodowej Komisji Wyborczej do Sejmu, Obwód nr 114.

Rok 1937

Mieszkali: Arcyjewski Julian, piekarz; Borowski Zygmunt, funkcjonariusz poczty; Bujnowicz Wacław, muzyk; Domke Olga, urzędniczka; Hombek Piotr, funkcjonariusz Policji Państwowej; Jończyk Leon, biuralista; Karbowska Maria, krawcowa, Kling Józef, ślusarz; Koenig Hugo, technik przędzalniany; Kona Tadeusz, piekarz; Kurczewska Kazimiera, kupiec; Szczepaniak Czesław, biuralista.

Rok 1938

27 lipca, środa. „Wacław Szczepański, emerytowany kolejarz, zam. przy ul. Nawrot Nr. 59 zawiadomił policję, że do jego mieszkania przybył jakiś osobnik, pytając o dozorcę i przy tej okazji skradł zegarek Longinus, wartości 75 zł.”.

Rok 1939

Mieszkali: Konarzewska Kazimiera, kupiec;

Pijanowski Jan, funkcjonariusz Straży Grodzkiej. Wtorek, 12 lutego 1946. „Zgubiono palcówkę na nazwisko Pijanowskiego Jana, Nawrot 59/22”.

Pilc Józef, majster tkacki; Skiba Józef, funkcjonariusz poczty; Trafalska Cecylia, okulistka; Woźniak Helena, hafciarka.

28 kwietnia, piątek. Józefa Różańska została wymieniona na liście ofiarodawców „różnych wartościowych przedmiotów i monet” przekazanych na Fundusz Obrony Narodowej.

11 czerwca, niedziela. „Krawcowa zaawansowana zdolna szuka bezpłatnej praktyki w dobrej pracowni. Wiadomość sklep galanteryjny „Jadwiga” Nawrot 59 lub oferty sub. „Praktyka” do niniejszego pisma”.

Rok 1945

18 września, wtorek. „Zamienię pokój umeblowany w Warszawie śródmieście, na podobny w Łodzi. Wiadomość: Nawrot 59-11”.

Rok 1946

„Unieważniam skradziony dowód osobisty, zaświadczenie o rehabilitacji i inne dowody na nazwisko Zofia Frenzel, Nawrot 59”.

16 maja, czwartek. „Ogłoszenie. Sąd Grodzki w Łodzi, Oddział Karny podaje do publicznej wiadomości, że: [...] R. 3226/45 Wasiak Leon, l. 61, Nawrot 59, m. 1o [...] wpisany do trzeciej grupy niemieckiej listy narodowej (Deutsche Volksliste) złożyli wnioski o rehabilitację. W związku z tym i na podstawie art. 13 Ustawy z dnia 6 maja 1945 r. (Dz. U. R. P. Nr. 17 /45 poz. 96) wzywa się wszystkie osoby, które wiedzą o szkodliwej działalności wnioskodawców względem Narodu Polskiego, aby o tym doniosły natychmiast Oddziałowi Karnemu Sądu Grodzkiego w Łodzi, Plac Dąbrowskiego 5, pokój 13. Łódź, dnia 1o maja 1946 r. Przewodniczący Oddziału Karnego Sądu Grodzkiego w Łodzi – Sędzia: M. Gołąb”.

„Kontrolny spis uprawnionych do głosowania w Głosowaniu Ludowym”: Romanowicz Jan (ur. 22.11.1893, dozorca, zameldowany od 1938), Romanowicz Katarzyna (ur. 23.11.1892, przy mężu, zameldowana od 1938), Romanowicz Stanisław (ur. 19.12.1919, szofer, motorniczy, zameldowany od 1938), Romanowicz Kazimierz (ur. 14.3.1924, szofer, zameldowany od 1938), Romanowicz Aniela (ur. 1.8.1918, krawcowa, zameldowana od 1938), Nowicki Eugeniusz (ur. 1.3.19o6, malarz, zameldowany w 1945), Nowicka Józefa (ur. 18.12.1921, przy mężu, zameldowana od 1945), Kilanowska Helena (ur. 13.5.1877, na emeryturze, zameldowana od 1938), Narzekalak Maria (ur. 6.8.1911, praczka chemiczna, zameldowana od 1945), Operacz Zofia (ur. 1.4.1898, przy mężu, zameldowana od 193o), Operacz Stanisław (ur. 26.3.19o3, woźny, zameldowany od 193o), Jarząbek Irena (ur. 1.7.191o, skręcarka, zameldowana od 1937), Błażejczyk Zenon (ur. 3.6.1915, ślusarz, zameldowany od 1944), Trafalska Cecylia (ur. 2.7.19o8, modystka, zameldowana od 1936), Rosalak Klara (ur. 6.8.1881, wdowa emerytka, zameldowana od 1937), Bujnowicz Wacław (ur. 11.9.19o1, muzyk, zameldowany od 193o), Bujnowicz Maria (ur. 21.11.19o6, przy mężu, zameldowana od 193o), Pałczyńska Janina (ur. 17.9.1912, ekspedientka, zameldowana od 1937), Szczepaniak Czesław (ur. 4.9.19oo, urzędnik, zameldowany od 1935), Jankowska Feliksa (ur. 11.5.19o3, przy mężu, zameldowana od 1935), Janik Michał 9ur. 17.9.1895, introligator, zameldowany od 1945), Mądrzejewski Józef (ur. 5.3.1882, monter maszynowy, zameldowany od 1937), Mądrzejewska Bronisława (ur. 14.1.1894, przy mężu, zameldowana od 1937), Mądrzejewski Zbigniew (ur. 2o.7.1924, uczeń, zameldowany od 1937), Budziak Antoni (ur. 3o.6.1897, tokarz, zameldowany w 1937), Osipowicz Maria (ur. 25.5.1894, przy mężu, zameldowana od 1937), Nadgórski Jan (ur. 2o.12.1899, „palacz motor.”, zameldowany od 1933), Nadgórska Izabela (ur. 21.11.19o3, tkaczka, zameldowana od 1933), Poselt Wacław (ur. 15.9.1894, urzędnik [nieczytelne], zameldowany od 1915), Poselt Maria (ur. 3o.8.1899, przy mężu, zameldowana od 1915), Poselt Wanda 9ur. 6.11.1922, biuralistka [nieczytelne], zameldowana do 1922), Wątorowski Władysław (ur. 15.6.1892, ekspedient pocztowy, zameldowany od 1912), Wątorowska Władysława (ur. 4.4.1893, przy mężu, zameldowana od 1912), Wątorowska Zofia (ur. 21.2.1923, ekspedientka, zameldowana od 1923), Sobucki Tadeusz (ur. 5.4.1921, urzędnik, zameldowany od 1936), Przybył Józef (ur. 21.6.1918, krawiec, zameldowany od 1939), Przybył Halina (ur. 21.7.1921, przy mężu, zameldowana od 193o), Pijanowski Jan (ur. 24.8.19o2, buchalter, zameldowany w 193o), Pijanowska Jadwiga (ur. 12.1o.19o3, przy mężu, zameldowana od 193o), Pijanowski Maciej (ur. 22.2.1898, szofer mechanik, zameldowany 12.4.1946), Krymarys Maria (ur. 29.6.1889, wdowa przy dzieciach, zameldowana od 1918), Borowska Heronima (ur. 11.2.1915, modystka, zameldowana od 1918), Kling Józef (ur. 21.1.1889, majster ślusarski, zameldowany od 1912), Kling Bronisława (ur. 25.8.1889, przy mężu, zameldowana od 1912), Widawska Teodora (ur. 4.3.1883, bez zawodu, przy córce, zameldowana od 1915), Ekiel Józefa (ur. 3.12.1887, na utrzymaniu przy dzieciach, zameldowana od 1945), Ekiel Stanisław Kazimierz (ur. 1.7.1921, stolarz, zameldowany od 1945), Ekiel Kazimiera (ur. 17.7.1924, przy mężu, zameldowana od 1945), Rzepka Leon (ur. 2.8.1915, radiomonter, zameldowany od 1936), Rzepka Helena (ur. 12.8.1914, przy mężu, zameldowana od 1936), Woźniak Józefa (ur. 22.2.1874, „przy dzieciach matka”, zameldowana od 1936), Majdański Teofil (ur. 16.12.1921, krawiec, zameldowany od 1945). Spis sporządził 19 maja 1946 przedstawiciele Komitetu Domowego: Jan Pijanowski oraz [dwa podpisy nieczytelne]

Rok 1948

31 maja, poniedziałek. „Dnia 3o.V.48 r., po długich i ciężkich cierpieniach, opatrzony św. Sakramentami zmarł ś.p. Józef Mędrzejewski długoletni pracownik firmy (dawn. M. Bauer) w Łodzi. Wyprowadzenie drogich nam zwłok nastąpi we wtorek dnia 1.VI.48 r., o godz. 17 z domu przy ul. Nawrot 59, o czym zawiadamiają znajomych i krewnych pogrążeni w głębokim smutku żona, syn, siostry i brat”.

Rok 1963

11 maja, sobota. „Dziękujemy za pomoc. Akcja „czerwonych skrzynek” na temat pracy ADM w Osiedlu im. Wł. Bytomskiej Śródmieściu została zakończona. Nie moglibyśmy jej przeprowadzić sprawnie, gdyby nie życzliwa pomoc ludzi nam przychylnych: […] Dziękujemy również sprzedawcom w kioskach „Ruchu” nr. […] 61 – p. Mariannie Ozimskiej (Nawrot 59)”.

Kolejne numery: