Ulica Nawrot

Pisał od roku 1998 Maciej Cholewiński

Ulica Nawrot

Numer 41

Parterowy budynek, który chyba nigdy nie był „młody”. Jego skośny, dwuspadowy dach widać tylko od ulicy Kilińskiego – przez drewniane, brązowe, skrzydlate drzwi wchodziło się do jednopokojowej piwiarni. Żałuję, że nigdy w niej nie byłem. Drzwi od lat zabite są deskami. W tej okolicy często spotykałem sobowtóra mojego ojca.

Rok 19o9

6 listopada, sobota. „Budka z urządzeniem tanio do sprzedania. Ul. Nawrot № 41 środkowa, chrześcijańska”.

Rok 191o

28 kwietnia, czwartek. „(a) Rewizye i aresztowania. Dzisiejszej nocy dokonano w różnych dzielnicach miasta ogółem 45 rewizyi. Aresztowano Dawida Geldberga, po rewizyi w mieszkaniu przy ul. Nawrot nr. 41 i Józefa Dziubka, przy ul. Głównej nr. 5o. W obrębie 5 go cyrkułu policyjnego dokonano rewizyi w 16 domach przy ul. Zarzewskiej, Rżgowskiej, Częstochowskiej, Suwalskiej i Widzewskiej. Aresztowano 9 osób z pośród robotników fabrycznych. W obrębie 2-go i 4-go cyrkułu, po rewizyi w 17 mieszkaniach aresztowano 8 osób”.

Rok 1912

1o czerwca, poniedziałek. „Uczennica piątej klasy poszukuje kondycyi. Wiadomość: Nawrot 44 m. 4”.

Rok 1913

1o kwietnia, czwartek. „Do wynajęcia od 1 lipca 6, 5, 4, 3, 2 pokoje z kuchniami z nowoczesnem wymaganiem, windą i centralnem ogrzewaniem Nawrot 41 róg Widzewskiej”.

23 grudnia, wtorek. „Z powodu zwinięcia owocarni wyprzedaję wszelkie towary niżej kosztu, jak również urządzenie, Nawrot № 41”.

Rok 1914

„Verzeichnis der Lodzer Geschäftsfirmen” pod „Buchhadlungen, Leihbiblitheken [...] Biegański Anton, Nawrot 41”.

5 stycznia, poniedziałek. „Filia piekarska do sprzedania Nawrot 41”.

28 lipca, wtorek. „Plac do sprzedania 317o kwadratowych łokci w Rdogoszczu zaraz. Wiadomość: A. Biegański, Nawrot 41. Księgarnie”.

Rok 1916

28 października, sobota. „Osoby inteligentne mogą uzyskać stały zarobek. Zgłoszenia: Nawrot 41, księgarnia”.

Rok 1918

2 listopada, sobota. „Dwa pojedyncze pokoje z wygodami i elektrycznością do wynajęcia przy ul. Nawrot 41, m. 7, róg Widzewskiej”.

Rok 192o

„Taryfa posesji (domów i placów) Miasta Łodzi. Imię i nazwisko właściciela”: Włodarscy Józef i Helena, małżeństwo.

Fryzjer Piotr Leonow [patrz Nawrot 63 i Nawrot 73/75].

Skład tabaczny Paweł Herries.

Rok 1921

7 kwietnia, czwartek. „Tanio! Wszelkie towary łokciowe w resztkach Epsztajnowa, Nawrot 41”.

22 lipca, piątek. „Koń roboczy i dwa wozy odsprzedam tanio wiadomość sklep komisowy, Nawrot 41”. Sklep prowadził R. Kempny – w piątek, 5 sierpnia „Dla hurtowników. Trykotarzy za 5oo,ooo mk. tygodn. Mogę sprzedać po cenie fabrycznej sklep komisowy R. Kempny ul. Nawrot № 41”.

13 listopada, niedziela. „Palto karakułowe nowe długie jest do sprzedania Nawrot 41 skład papieru”.

Rok 1922

6 lipca, czwartek. „Robotnicy! Taniej niż na Piotrkowskiej, w tej samej cenie jak na starówce, poleca gotowe ubrania nowe i używane polski sklep ubrań R. Kempny, ul. Nawrot 41 Róg Kilińskiego”.

Rok 1924

27 sierpnia, środa. „Licytacje przymusowe. Wydział Podatkowy Magistratu M. Łodzi niniejszym podaje do wiadomości, że w dniu dzisiejszym t.j. 27.VIII. 1924 r., o godz. 9-ej rano odbędą się licytacje przymusowe ruchomości niżej podanych osób za niezapłacone podatki: [...] Biegański Antoni, Nawrot 41, stół”. (patrz Nawrot 44).

Rok 1926

18 października, niedziela. „Maria Baldingerowa, uczennica prof. Melcera wznowiła lekcje gry fortepianowej”. Piątek, 6 listopada - „Potrzebny fryzjer lub fryzjerka do salonu damskiego. Wiadomość W. Bogdanowicz”.

Rok 1927

Pralnie chemiczne i bielizny - Apolonia Jasiniak.

12 stycznia, czwartek. Ruchomości M. Zajdlera – „urządzenie cukierni”, zostały wystawione na licytację – 27 stycznia na poczet niezapłaconych podatków.

16 grudnia, piątek. Dwie lady i waga należące do B. Ofmana zostały wystawione na licytację na poczet niezapłaconych podatków.

Rok 1928

12 stycznia, czwartek. „Lekarz-dentysta Zofja Bielakowska Kilińskiego 113 (Nawrot 41, telefon Nr. 48-27) od g. 1o-1½ i od 4-7 wiecz. Resekcje, Replamtacje, Leczenie dziąseł i zębów i t.p. Winda czynna”.

1o listopada, sobota. „Do odstąpienia pokój parterowy z wygodami i nie krępującym wejściem. Wiadomość u jubilera Nawrot 41 róg Kilińskiego”.

Rok 1929

12 czerwca, środa: „Wózek dziecinny sportowy mało używany okazyjnie do sprzedania”. Wiadomość w sklepie tytoniowym.

12 listopada, środa. „Sklep tytoniowy i galanteryjny do odstąpienia. Nawrot 41, róg Kilińskiego”.

4 grudnia, środa: „Konces. przeds. i skład mater. elektrot. Płomyk Nawrot 41, tel. 171-69 (róg Kilińsk.) poleca wszelkiego rodzaju materjały i urządzenia elektryczne, duży wybór lamp po cenach najtańszych. Specjalność ładowanie akumulatorów. Uwaga! Na tel. żądanie wysyłamy gońca po akumulator, kóry po naładowaniu odsyłamy do domu”. Rok 1932. Biuro elektrotechniczne „Płomyk” Leona Parzenczewskiego, tel. 17169. Poniedziałek, 11 grudnia 1933: „Komunikat. Firma „Płomyk” L. Parzenczewski, Nawrot 41 podaje do wiadomości P.T. Kljenteli, że sprzedaje po rewelacyjnej cenie: gr. 9o za sztukę nowe żarówki Helios i Tantris do wyczerpania zapasów. Natychmiastowe przeprowadzenia instalacyj elektrycznych”. Również w 1939.

Rok 1934

22 lipca, niedziela: „Dr Feldman akuszer ginekolog przeprowadził się na ul. Kilińskiego [Nawrot 41], tel. 15577. Rok 1935. Czwartek, 7 lipca - ogłaszał się doktor Feldman [Mojżesz] - ginekolog i akuszer, tel. 15577. W 1938, w sobotę, 1 stycznia. „Dr Feldman akuszer – ginekolog, Kilińskiego 119 [róg Nawrot], tel. 15577, od 3-6 w lecznicy przy ul. Zgierskiej 24”. Urzędował również w 1939.

Rok 1937

Mieszkanie Hersza Epsztajna, tel. 182-51.

„Pralnie. Klenicka Br., Nawrot 41”.

31 stycznia, niedziela. „Słoneczny ciepły pokój ładnie umeblowany z balkonem, wejście z klatki schodowej dla pojedynczego pana do wynajęcia. Informacje od 11-2 Nawrot 41 m. 4”. Niedziela, 8 sierpnia – „nadający się na mieszkanie lub biuro do wynajęcia, godz. 1o-13”.

15 sierpnia, niedziela. „Piękny irlandski setter do sprzedania. Nawrot 41-4, tel. 112-27”.

Rok 1939

12 marca, niedziela: „Pokój ładnie umeblowany z telefonem, windą [II p.] i wszelkimi wygodami do wynajęcia. Na żądanie może być z całodziennym lub częściowym utrzymaniem. Numer 24.

Mieszkali: Bornsztejn Michał, tel. 13892; Chentow Eljasz, Regina [nauczycielka], Teresa [nauczycielka], tel. 23541; Karpeka Mikołaj, urzędnik, tel. 12o16; Woźnicki Jan, inż., tel. 24811.

Zakład fryzjerski N. Bogdanowicza.

Pralnia Bronisławy Klenickiej.

Rok 1942

Piątek, 23 stycznia. “Handelsregister. Für die Angaben in ( ) wird eine Gewähr für die Richtigkelt seitens des Registergerichts nicht übernommen. Neueintragungen: […] H.R.A. 682. Fa. Alexander Wilimann in Litzmannstadt (Horst-Wessel-Str. 41, Einzelhandelsgeschäft mit Obst und Gemüse). Inhaber: Kaufmann Alexander Willman in Litzmannstadt, Amtsgericht, Litzmannstadt, den 23. Dezember 1941”.

Kolejne numery: