Ulica Nawrot

Pisał od roku 1998 Maciej Cholewiński

Ulica Nawrot

Numer 22

Nic. Ani śladu.

Rok 1898

2 kwietnia, sobota. „Skład instrumentów muzycznych T. Lessig. Poleca różnego gatunku instrumenty, oraz przyjmuje reparacye”. Sobota, 3 sierpnia 1912. „Fabryka dętych instrumentów i główny skład wszelkich innych instrumentów i przyborów muzycznych Alfreda Lessiga (Nawrot 22) wystąpiła bardzo poważnie. Firma, istniejąca od 1886 roku i nagrodzona złotym medalem na wystawie w Rostowie nad Donem w r. 191o, w dużej oszklonej gablocie wystawiła swe wyroby, a mianowicie kornety a piston, ogromne puzony, trąbki myśliwskie, gwizdki, skrzypce, mandoliny i gitary” – firma wzięła udział w Wystawie Rzemieślniczej zorganizowanej w parku Staszica”. Piątek, 7 listopada 1913. „Magazyn muzyczny Alfreda Lessiga Nawrot № 22 (dom własny). Poleca na sezon wszelkie instrumenty i przybory muzyczne. Największy warsztat reperacyjny w Łodzi”. Wtorek, 24 lutego 1914. „Miły pracownik. (b) W składzie instrumentów muzycznych Alfreda Lessiga przy ul. Nawrot nr. 22 od pewnego czasu pracował niejaki Oskar Szmidr, 19 lat. Chociaż z pracy Szmidta naogół Lessig był zadowolony, lecz po pewnym czasie zauważył, że ze składu poczęły mu ginąć różne instrumenty a nawet i pieniądze, wobec czego Lessig począł go śledzić i wreszcie schwytał go na gorącym uczynku. Po obliczeniu, okazał się brak instrumentów, wartości około 4oo rb. i gotówki około 15o rb. Przeprowadzone w tej sprawie dochodzenie ustaliło, że Szmidt sprzedawał skradzione instrumenty różnym osobom, od których też część takowych odebrano, resztę zaś sprzedał on na Starym Rynku niewiadomemu handlarzowi ulicznemu. Co się zaś tyczy pieniędzy to takowe zdążył już stracić. Szmidt do winy się przyznał. Osadzono go w areszcie”. Rok 1918. Muzyczne instrumenty – Alfred Lessig. Rok 192o, czwartek, 29 stycznia: „Świeżo nadeszły struny do skrzypiec i wiolonczeli do Alfreda Lessiga. Łódź, Nawrot 22”. Poniedziałek, 22 sierpnia 1922. „Skrzypce, Gitary, Mandoliny, Instrumenty dęte oraz gramofony reperuje najlepiej i najtaniej Alfred Lessie Nawrot 22. Największe specjalne warsztaty dla dętych i rżniętych instrumentów. Oprawianie smyczków najlepszym angielskim włosem”. We czwartek, 23 sierpnia 1923 – „Instrumenty muzyczne wszelakiego rodzaju reperuje się artystycznie po cenach przystępnych. Skupuje się stare instrumenty. Struny najlepszego gatunku świeżo nadeszły – Alfred Lessig, ulica Nawrot 22”. Czwartek, 19 lutego 1925. „Uwaga! Płyty gramofonowe Caruso, Szaljapin, Jadłowker, Piccaver, Selma Kurc, Prihoda i t.p. jak również nowości do tańca [...]”. Środa 25 lutego. „Nie zapomni pan dziś jeszcze kupić ładną płytę gramofonową u Alfreda Lessiga. Świeżo nadeszły solo skrzypcowe symfomnje, śpiewy operowe a także najnowsze płyty taneczne. Wielki wybór aparatów. Wszelkie reparacje szybko i tanie”. Środa, 3 grudnia 1924. Na 1o grudnia między godz. 1o rano a 4 po południu wyznaczono licytację małej tokarni ręcznej należącej do Alfreda Lessiga na poczet niezapłaconych podatków. Piątek, 29 października 1926. „Nadeszły płyty gramofonowe najnowsze szlagiery od zł. 2,5o, aparaty w bardzo bogatym wyborze od zł. 9o. Reperacje wykonuję szybko i tanio”. Środa, 21 stycznia 1927. „Szlagiery!! Płyty taneczne nadeszły w wielkim wyborze”, a także „po zniżonych cenach do 5o proc. tanie Parlofon walizka cudowny w tonie tylko zł. 95. Parlofon skrzynkowy zł. 145. Mandoliny od zł. 21. Skrzypce od zł. 14,5o. Gitary od zł. 36”. Czwartek, 17 lutego 1927. „ Loterja złodziejska. Złodzieje wciąż ryzykują i wciąż wygrywają. [...] Za pomocą wyrżnięcia szyby w oknie wystawowym w sklepie instrumentów muzycznych Nawrot nr. 22 Lessinga Freda, skradziono różnych instrumentów na sumę 234 zł.”. Poniedziałek, 21 marca 1927 – „Niniejszem podajemy do wiadomości Sz. Publiczności, iż z dniem dzisiejszym ceny płyt naszych fabryk zostały ustalone: Płyty Syrena zł. 4,5o, Usiba zł. 4,5o, Efte zł. 3,5o, Melodja zł. 3,5o. Do nabycia w następujących firmach: 1. N. Bechler, Nowomiejska 4. 2. Boniewicz, Targowa 12. 3. Gelbart, Konstantynowska 3o. A. Klibgbeil, Piotrkowska 16o. 5. A. Lessig, Nawrot 22. 6. Muza, Narutowicza 18. Muzyka, Piotrkowska 51, w podwórzu. 8. Parlophon, Piotrkowska 96. 9. Polton, Piotrkowska 47. 1o. Parlodance (Plessner), Piotrkowska 51, w podwórzu. 11. Star, Piotrkowska 8o. Spikulitzer i Opatowski, Piotrkowska 5o. Teschner Gottlieb, Piotrkowska Nr. 34. 14. Teschner Gustaw, Główna 33. Z poważaniem Towarzystwo „Syrwen” centralne biuro sprzedaży płyt gramofonowych fabryk T-wa Syrena-Rekord i Venus-Rekord Warszawa, Chmielna 66”. Na 1o września 1931 wyznaczono termin licytacji na poczet „podatku od lokali [...] 116. Lessig A., Nawrot 22, kredens, fisharmonja”. Środa, 13 grudnia 1932. „Upadłości i układy. W dniu 25 października r.b. odbyło się zebranie wierzycieli w przedmiocie zawarcia układu wzgl. związku wierzycieli w sprawie upadłości Alfreda-Gustawa Lessiga sprzedaż instrumentów muzycznych w Łodzi, Nawrot 22. Po odczytaniu sprawozdania syndyka, które zebrani przyjęli do wiadomości, upadły zgłosił propozycję układu w wysokości 2o proc. płatnych w czterech ratach półrocznych przyczem pierwsza rata staje się płatna po 6 miesiącach od daty uprawomocnienia się wyroku zatwierdzającego układ. Za układem wypowiedziała się większość wierzycieli, wobec czego układ został zawarty i przedstawiony sądowi do zatwierdzenia. Sąd na ostatniej swej sesji układ ten zatwierdził, a wypłacalność Lessiga uznał za usprawiedliwioną i zakwalifikował go do przywrócenia czci kupieckiej”. Rok 1928: „Kilka kroków dalej, w niskim ale murowanym domku, wielka składu instrumentów muzycznych Lessiga: basy, tuby, puzony, waltornie, trąbki, saksofony, klarnety, werble, skrzypce, mandoliny, gitary, srebrzyste organki „Hoeniga” i „Echo”, okaryny, ustniki, struny, kalafonia i metalowe, składane stojaki do nut. Złoto, srebro, heban i brąz, zaklęte, czekające na czarodzieja. I tu, jak u Warmińskiego, patrzysz na swoje odbicia”.


[1] Środa, 13 lipca. „Nadzory i upadłości. [...] W sprawie upadłości firmy Alfred Gustaw Lessig, sprzedaż instrumentów muzycznych (Nawrot 22) sąd na wniosek sędziego komisarza s.b. Ostermana wyznaczył nowy miesięczny termin na sprawdzanie wierzytelności. W związku z tem będzie wyznaczony przez zarząd masy dzień, w którym wierzyciele będą mogli zgłosić dodatkowo swe pretensje do masy”. W 1938 Parlotony podróżne złotych 95 - 1o5 - 115. Parlotony skrzynkowe złotych 165-185-21o na dogodnych warunkach. Szlagiery!!! Płyty taneczne w wielkim wyborze”. Sobota, 12 marca. „Dzień w Łodzi. Alfred Teodor Lessig (Nawrot 22) i Alfred Lambard (Lipowa 68) w stanie podchmielonym wszczęli na ul. Piotrkowskiej 8o awanturę i zdemolowali szyld firmy Ryszard Rassing. Obu awanturników zatrzymała policja”. W 1939 prowadził fabrykę instrumentów muzycznych. Niedziela, 17 grudnia 1939. „Machen auch Się Ihren Sohn oder Tochter die Meihnachtsfreude mit einer Rundharmonika oder Akkordeon. Grosse Auswahl in [?], Fanfaren, Trommeln, Violinen, Guitarren, Mandolinen sowie Bleichinstrumenten und deren Zübehör Beslitigen Sie bitte unverbinblich mein Veschäft. Beim Kauf eines Instrumentes berate ich Sie gerne Alfred Lessig Musik-Geschäft Nawrot 22”.

Rok 19o9

11 maja, wtorek. „(p) Otrucie. Wczoraj wieczorem na ul. Nawrot nr. 22 w celu samobójstwa napił się karbolu robotnik Karol Hartman, lat 22. Mimo szybkiego ratunku ze strony lekarza Pogotowia w stanie beznadziejnym odwieziony został do szpitala Poznańskich”.

1o listopada, środa. „Z mieszkania Jakóba Szczepaniaka (Nawrot 22) skradziono różne rzeczy, wartości 12o rb. Sprawcę kradzieży, Feliksa Józefiaka, aresztowano w domu przy ul. Łowickiej nr. 13”.

Rok 1914

27 lipca, poniedziałek. „(d) Aresztowanie „szopenfeldziarek”. W tych dniach do magazynu Emilii Czajkowskiej przy ul. Nawrot № 22 weszły dwie elegancko ubrane kobiety i jedna z nich zamówiła dla siebie kostyum. Gdy p. Cz. wyszła do drugiego pokoju towar, nieznajome skradły leżący na stole złoty zegarek z takąż dewizką, oraz sztukę towaru i czempredzej wyszły na ulicę. Czajkowka, powróciwszy, zauważyła kradzież i pogoniła za złodziejkami, które przy pomocy przechodniów udało jej się zatrzymać i oddać w ręce policyi. Są to zawodowe „szopenfelerki” Apolonia Nawrocka, lat 22 i Matylda Matuzalska lat 58”.

Rok 1916

3o października, poniedziałek. „Przymusowa licytacja. We wtorek, dn. 31 października r.b. sprzedam przez licytację zaraz za gotówkę: [...] o godz. 12 i pół ul. Nawrot Nr. 22, kredens [...] Bonik Pomocnik Komisarza sądowego”.

Rok 192o

„Taryfa posesji (domów i placów) Miasta Łodzi. Imię i nazwisko właściciela”: Lessik Elza, Lessik Klara i S-wie Lessiga Teodora.

Rok 1921

Publiczna Szkoła Powszechna nr 22. p.o. kierownika - Zofja Marczyńska. W 1939 telefon szkolny - nr 17331.

Rok 1926

11 marca, czwartek. „Ósma lista zdobywców premji czwartego „żywnościowo-dolarowego” bezpłatnego konkursu „Expressu” [Wieczornego Ilustrowanego]. Wczoraj zdobyli: [...] Po 3 kilo cukru [...] Czerwiński Zofia, Nawrot 22”.

Rok 1931

1 czerwca, poniedziałek. „Zamachy samobójcze. W mieszkaniu przy ulicy Żelaznej 23 w celu samobójczym napił się jakiejś trucizny 21-letni Otto Szych. W bramie domu przy ul. Nawrot 22 usiłował pozbawić się życia 22-letni Kazimierz Notowski. Napił się większej dozy jodyny. Pogotowie obu desperatom udzieliło pomocy lekarskiej”.

13 września, niedziela „Magiel [lub dwie] mało używane wraz z lokalem poszukuję. Wiadomość lewa oficyna m. 16”.

28 września, poniedziałek. „ Dorożkarz pomagał włamywaczowi w obrabowaniu składu Warszawsko-Łódzkiego Tow. Handlowego . W nocy z soboty na niedzielę, wywiadowcy policji śledczej, przechodząc ulicą Zachodnią zauważyli dorożkę, naładowaną towarem. W dorożce znajdował się również jakiś osobnik. Fakt przewożenia towaru nocą wydał się wywiadowcom podejrzany, wobec czego wezwali oni dorożkarza do zatrzymania się. W odpowiedzi dorożkarz podciął konia batem i zwiększył szybkość. Wywiadowcom udało się dorożkarza dogonić i zatrzymać, a następnie skierować do urzędu śledczego. W urzędzie śledczy okazało się, że towar pochodzi z dokonanej przed godziną kradzieży w firmie Warszawsko-Łódzkie Tow. Handlowe przy ul. Piotrkowskiej 69, a zatrzymanym pasażerem był znany włamywacz Eleazar Olszer (Nawrot 2) przy którym znaleziono wytrychy, łomy, oraz kłódkę, wyłamaną w obrabowanym składzie. Włamania dokonał Olszer przy pomocy dorożkarza Majlecha Fuksa, również już karanego za udział w kradzieżach. Towar zwrócono poszkodowanym, a obu złoczyńców osadzono w areszcie śledczym do dyspozycji władz sądowych”.

18 grudnia, piątek. „ Ptak fabrykował złotówki. Policja aresztowała konkurentów mennicy państwowej . Od paru dni władze śledcze zwróciły uwagę, iż w okolicy Wodnego Rynku grasuje jakiś osobnik, który puszcza w obieg fałszywe monety 1-złotowe niklowe. Falsyfikaty te dostawały się do rąk włościan przybyłych na targ, jak również do rąk właścicieli sklepów spożywczych oraz galanteryjnych. Wobec takiego stanu rzeczy zarządzono ścisłą obserwację, oraz powiadomiono właścicieli sklepów by z chwilą zatrzymania falsyfikatów powiadomili policję. W dniu onegdajszym do sklepu Dawida Kona przy ulicy Targowej 43 przybyła jakaś niewiasta, która zakupiła artykuły spożywcze i zapłaciła pięciu monetami złotowemi. Kon, który poprzednio już otrzymywał kilka falsyfikatów, bacznie obejrzał wręczone mu monety, stwierdzając, że są one fałszywe. Wobec takiego oświadczenia, niewiasta zrezygnowała z kupna i zabrawszy monety znikła. O spostrzeżeniu swem zawiadomił więc Kon niezwłocznie policję, opisał równocześnie wygląd kolporterki. Policja idąc po śladach tajemniczej niewiasty zwróciła uwagę, iż zachodziła ona do różnych sklepów dokonując dużych zakupów. Tajemniczą kobietę zatrzymano. Okazała się nią Helena Rosicka, zamieszkała przy ul. Nawrot 22. W czasie, gdy policja zatrzymała Rosicką, ta usiłowała wyrzucić niepostrzeżenie portmonetkę, z kompromitującemi ją dowodami w postaci 11 monet jednozłotowych fałszywych. Zamiary te jednak spostrzeżone zostały w porę i wraz z dowodami przetransportowano ją do wydziału śledczego, gdzie poddano ją szczegółowym badaniom. Rosicka z płacze przyznała się do rozpowszechniania fałszywych jednozłotówek, które produkował jej kochanek Władysław Wyżykowski, zamieszkały przy ulicy Nawrot 22, wraz niejakim Zygmuntem Ptakiem, zamieszkałym przy ulicy Targowej 67. Na skutek takiego zeznania władze śledcze wydelegowały wywiadowców na miejsce, celem przeprowadzenia rewizji i zatrzymania oby fałszerzy. Rewizja dała nadspodziewane wyniki. W mieszkaniu Wyżykowskiego zastano przy fabrykacji jednozłotówek niklowych, Wyżykowskiego i Ptaka, którzy w prymitywny sposób wyrabiali monety. Znaleziono tam kilka monet jednozłotowych, łyżkę wazową służącą do roztapiania metalu, pilniki, metal i t.p. W mieszkaniu Ptaka przeprowadzono również rewizję, jednakże znaleziono tam jedynie kilkadziesiąt monet fałszywych. Obu fałszerzy zatrzymano i przetransportowano do aresztu przy Urzędzie Śledczym. Ponadto zatrzymano również żonę Ptaka Annę, która jak ustalono, zajmowała się również kolportowaniem fałszywych jednozłotówek. Badania w wydziale śledczym fałszerze wyjaśnili, że fabrykację fałszywych monet zajmują się zaledwie od kilku dni i wyprodukowali zaledwie kilkadziesiąt sztuk. Dzięki bacznej obserwacji władz śledczych, zamiary fałszerzy sparaliżowano w zarodku. Wszystkich czworo fałszerzy osadzono w więzieniu do dyspozycji władz sądowych”.

Rok 1934

1 listopada, czwartek. „Awantura w sądzie. Łódź, 31.10. W sądzie grodzkim w łodzi zrobiła awanturę umysłowo chora Wanda Welk (ul. Nawrot 22) tak, że policja zmuszona była ja zatrzymać i odprowadzić do aresztu”.

Rok 1937

Mieszkali: Cierzyński Józef, pracownik PKP; Salecki Roman, nauczyciel; Szarko Włodzimierz, funkcjonariusz PKP.

Rok 1939

Mieszkali: Bochn Marta, krawcowa; Grunwald Tadeusz, ślusarz; Kotlik Jan, radiomonter; Kotlik Zenobiusz; Piątek Stefan, elektryk.

Rok 1945

Władysław Trzaska-Korowajczyk: „Zostałem zapisany do Szkoły Powszechnej Nr 22 im. Emilii Plater przy ul. Nawrot 12. Klasa była przepełniona, często w jednej ławce siedzieliśmy we trójkę. W mojej klasie uczyłem się z dwiema siostrami, córkami wspaniałego Adolfa Dymszy, z Wdowiakówną, Michałem Walczakiem, późniejszym dziennikarzem i dyrektorem łódzkiej telewizji, i z niepełnosprawnym fizycznie Jurkiem Grudzińskim. A także z Wieśkiem Gackiem vel Gackowskim, Ptaszkiem i Ogórkowskim, który przypadkiem zastrzelił kolegę. Skąd chłopiec miał pistolet? Tego nie dowiedziałem się nigdy. Kierowniczką szkoły była wzbudzająca respekt starsza posiwiała nauczycielka matematyki, a wychowawstwo pełniła pani Mazgajówna. Był kłopot z podręcznikami. Korzystaliśmy z tych przedwojennych, z trudem kupowanych w antykwariatach lub przekazywanych przez starszych kolegów. Och, jakim marzeniem było wtedy wieczne pióro, więc przy okazji mała informacja dla współczesnej młodzieży, jak to drzewiej bywało. W pulpicie szkolnej ławki była dziura, a w niej kałamarz z atramentem. Pióro składało się z obsadki i stalówki. Najlepsze były „krzyżówki”. Stalówkę maczało się w atramencie, co pozwalało na napisanie kilku słów… W szkole z troską dbano o nas. Prowadzano do pracowni fizycznej i chemicznej, organizowano zabawy z nauką tańca, regularnie uczyliśmy się pływać na basenie YMCA przy Moniuszki. Po kąpieli otrzymywaliśmy kubek wspaniałego kakao i świeżą bułkę z masłem”. [2]

Władysław Trzaska-Korowajczyk, urodzony w Wilnie, a związany z Łodzią lekarz medycyny, społecznik, publicysta, autor książki „Wigilia pod czerwoną gwiazdą”. Podczas wojny był członkiem Szarych Szeregów.

Niedziela, 29 lipca. „Przyjmuję reperacje wszelkich instrumentów muzycznych. Łódź, ul. Nawrot 22, Kalkowski”.

15 października, wtorek „Muzyka i Nuty Teofil Martulewicz, Nawrot 22. Sprzedaż instrumentów muzycznych: skrzypiec, gitar, mandolin, instrumentów dętych, harmonii oraz różnych przyborów muzycznych”. Wtorek, 2o listopada. „Muzyka i nuty” – Teofil Martulewicz, Nawrot 22. Sprzedaż instrumentów muzycznych: skrzypiec, gitar, mandolin, instrumentów dętych, harmonii oraz różnych przyborów muzycznych”. Środa, 6 marca 1946. „Okazyjnie sprzedamy 2 fisharmonie. Sklep Muzyczny, Nawrot 22. Czwartek, 22 maja. 1947. „ Co pan na to, panie Martulewicz? Otrzymaliśmy następujący list: „W sklepie muzycznym niejakiego pana Martulewicza (Nawrot 22) – klientów traktuje się w sposób co najmniej osobliwy. Na prośbę pokazania towaru, p. Martulewicz w niegrzeczny sposób domaga się pokazania… pieniędzy – na ten cel potrzebnych. Zapytany o przyczynę – p. Martulewicz odpowiada – że dużo różnych (?) się teraz kręci po sklepach i zawracają tylko głowę kupcom”. Nawiasem trzeba dodać, że patefon, który p. Martulewicz ocenił na 7ooo zł. – był zepsuty. Wychodząc ze sklepu i oświadczając, że napiszę o tym do „Dziennika Łódzkiego”, zostałem obrzucony niezbyt parlamentarnymi wyrazami. Prosiłbym uprzejmie Sz. Pana, jako stały czytelnik „Dziennika Łódzkiego” o zamieszczenie niniejszej notatki w dziale: „Chodzę po mieście”. Może w ten sposób p. Martulewicz nauczy się trochę grzeczniejszego obchodzenia się z klientami. Z poważaniem Andrzej Szafiański Łódź, Żeromskiego 77/79-13”. Piątek, 2o sierpnia 1948. „Dnia 19 sierpnia b.r. po ciężkich cierpieniach zmarł ś.p. Teofil Martulewicz Mistrz muzycznych instrumentów. Pogrzeb odbędzie się 21 sierpnia b.r. o godzinie 16 z domu ul. Nawrot 22, na cmentarz katolicki na dołach. O czym zawiadamiają Żona, Brat, Bratowa”. Wtorek, 24 sierpnia. „Podziękowanie. Zarządowi Związku Kupców, Zarządowi Izby Rzemieślniczej i innych, którzy przyczynili się do organizacji pogrzebu, szczególnie: księdzu Michalakowi, p. Dembińskiemu, p. Olszewskiemu, p. Radzikowskiemu, p. Sułkowskiemu, p. Wejmanowi, oraz wszystkim obecnym na pogrzebie w dniu 21.8.48 ś.p. Teofila Martulewicza Mistrza muzycznych instrumentów tą drogą składają najserdeczniejsze „Bóg zapłać” Żona i Rodzina”.

„Kontrolny spis uprawnionych do głosowania w Głosowaniu Ludowym”: Adamski Władysław (ur. 24.1o.191o, ślusarz, zameldowany 15.9.1945), Adamska Weronika (ur. 1.7.1911, przy mężu, zameldowana 28.6.1945), Derlat Urszula (ur. 11.2.1923, robotnica fabryczna, zameldowana 1o.1o.1945), Grodzki Józef (ur. 23.2.19o4, dozorca nocny, zameldowany 4.4.194o), Grodzka Anna (ur. 3.6.19oo, przy mężu, zameldowana 4.4.194o), Gorzela Anastazja (ur. 13.12.1894, „krawczynia”, zameldowana 16.8.1935), Janikowska Józefa (ur. 21.3.1889, robotnica fabryczna, zameldowana 4.6.1945), Młudzik Florentyna (ur. 2o.12.1865, emerytka, zameldowana 15.12.1942), Marczewski Józef (ur. 23.3.1879, robotnik, dozorca, zameldowany 7.1o.1939), Marczewska Zofia (ur. 12.5.188o, przy mężu, zameldowana 7.1o.1939), Marczewski Józef (ur. 12.11.1919, robotnik fabryczny, zameldowany 7.1o.1939), Maruszewska Anna (ur. 2o.7.19oo, przy mężu, zameldowana 12.8.1941), Martulewicz Teofil (ur. 274.1889, kupiec, zameldowany 24.3.1945), Matulewiczówna Maria (ur. 25.3.189o, przy mężu, zameldowana 24.2.1945), Plewińska Bronisława (ur. 25.1.19o9, robotnica, szwaczka, zameldowana 25.8.1945), Przybylski Ireneusz (ur. 26.8.1922, rymarz, zameldowany 1o.9.1945), Stelmaszczyk Antoni (ur. 8.5.191o, „Muzyczn. czeladn.” [?], zameldowany 28.9.1945), Stelmaszczykówna Antonina (ur. 26.6.19o8, przy mężu, zameldowana 28.9.1945), Urbaniak Maria (ur. 15.8.1911, robotnica fabryczna, zameldowana 28.6.1945), Wrońska Feliksa (ur. 1.9.1917, urzędniczka, zameldowana 2o.11.1945).

Rok 1956

14 grudnia, piątek. „ Już prawie milion złotych zebrała Łódź na budowę pomnika Kościuszki. Na konto Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika Kościuszki (Piotrkowska 1o6) konto PKO Łódź 7-9-424 wpłacili: Sąd Powiatowy w Łodzi Wydział Zamiejscowy w Zgierzu – 2oo zł, komitet blokowy nr 2o8 Łódź-Polesie - 1.325,5o zł, Kunka w Łodzi – 7o zł, pracownicy Ślusarni Medalnicznej ŁTZB, ul. Nowa 16 – 1o8,3o zł, Dziedzic Marian, ul. Czackiego 14 m. 3 – 2oo zł, Zw. Zaw. Prac. Handlu rada zakładowa przy MHD Obuwiem, ul. Piotrkowska nr 154 – 49o zł, rada miejscowa przy Państwowym Wydawnictwie Naukowym Oddz. w Łodzi, ul. Zachodnia 69 – 121 zł., Szkoła 22. klasa II, Nawrot 12 – 12o,15 zł, Szkoła 22, klasa I, Nawrot 12 - 19o,47 zł., rada zakładowa przy Łódzkiej Wyk. Przem. Zgrzebnego, ul. Siedlecka 1 – 844, 25 zł., Szkoła 22, klasa IVd, ul. Nawrot 12 – 15 zł., Szkoła 22, klasa III, ul. Nawrot 12 – 161,7o zł., Szkoła podstawowa 22, klasa Vc, ul. Nawrot 12 – 27 zł., Szkoła 22, klasa Vlb, ul. Nawrot 12 - 14 zł, pracownicy ŁZWA El. w Łodzi, Plac Komuny Paryskiej 6 – 2o4 zł, komitet domowy bloku nr 16, ul. Jaracza 17 - 114 zł. komitet domowy, ul. Andrzeja Struga 11 – 84o,5o zł.”.

14 czerwca, wtorek. „ Na miejscu rozbieranych budynków – parkingi i targowiska. Jednym z ważniejszych problemów dzielnicy śródmiejskiej jest właściwe zagospodarowanie terenów po rozbiórkach domów. Dotychczas w miejscu rozbieranych budynków urządzano parkingi lub mini targowiska – zależnie od planów stałego zagospodarowania terenu. W zeszłym roku przekazano do użytku mini targowisko u zbiegu ulic Kilińskiego – Nowotki praz 8 parkingów przy ul. ul.: Jaracza 79, Kilińskiego przy Orlej, Więckowskiego 12, Wschodniej 62 Kościuszki 5/7 i 9o/92 oraz Nawrot 3/5 i 22/24. Zostały one wybudowane w czynie społecznym przez zakłady pracy, młodzież szkolną i junaków OHP. Ogólna wartość tych prac wyniosła 2,64o tys. zł. (j.kr.)”.

Rok 1959

13 września, niedziela. „Spółdzielnia Pracy i Hodowców Zwierząt Futerkowych w Łodzi, ul. Nawrot 22 ogłasza przetarg na przeprowadzenie linii napowietrznej niskiego napięcia we wsi Smolice koło Strykowa, w terminie do dnia 31. X. 1959 r. Do przetargu zaprasza się przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielcze i prywatne. Dokumentacja budowy linii jest do wglądu w biurze spółdzielni w godz. Od 8 do 12, tel. 337-o1. Termin nadsyłania ofert nastąpi dnia 17. IX br. Otwarcie ofert nastąpi dnia 17. IX. Br. Spółdzielnia Pracy i Hodowców Zwierząt Futerkowych zastrzega sobie prawo wyboru oferenta bez podania powodów”.

Rok 1963

17 października, czwartek. „Uwaga, hodowcy lisów i norek. Punkt Usługowy skórowania lisów i norek oraz konserwacji skór uruchamia z dniem 4 listopada br. Spółdzielnia Pracy i Hodowców Zwierząt Futerkowych „Hodex” w Łodzi. Zlecenia na wykonanie skórowania i konserwacji wydaje biuro spółdzielni przy ul. Nawrot nr 22, w godz. od 9 do 14”.

Rok 1965

9 marca, wtorek. „Nowoczesny krój damski, dziecięcy opanujesz szybko pod gwarancją wynalazkiem mistrzyni Mechlińskiej Nawrot 3”.

Rok 1978

16 marca, czwartek. „Nowoczesny krój damski, dziecięcy opanujesz szybko wynalazkiem Mechlińskich, Nawrot 22”.


[1] M.J. Kononowicz „Kilka imion miłości”, Łódź 1973

[2] Władysław Trzaska-Korowajczyk „Wspomnienia sprzed półwiecza. Obrazki „wyzwolonej” Łodzi 1945/46”, „Kronika Miasta Łodzi” 2o14, nr 1

Kolejne numery: