Ulica Nawrot

Pisał od roku 1998 Maciej Cholewiński

Ulica Nawrot

Numer 4

Okazały dom z wykuszami. Pośrodku herb strzeżony przez dwie rzeźby. Jedna zgubiła głowę.

Rok 19o2

16 grudnia, wtorek. „Wieli wybór! Ceny dostępne. Na podarunki gwiazdkowe! polecam Skład mój bogato zaopatrzony w wyroby koszykarskie wszelkiego rodzaju między innemi: Kosze i stoliki do kwiatów, koszyki do robótek szydełkowych do kluczy i noży. Kosze do papieru. Kosze podróżne i do bielizny. Koszyki dziecinne. Kosze do choinek. Dla lalek: koszyki do garderoby i bielizny, trzcinowe artystycznie wykonane meble, krzesełka z trzciny, bambusu i t.d. Wózki w wielkim wyborze od 1 rb. 4o k. do 12 rb. Koniki dziecinne tanio! Meble bambusowe: etażerki, żardynierki, garnitury mebli dziecinnych, klatki z podstawami, stoliki do herbaty, do robótek i t.d. i t.d. Zamówienia i reparacye oraz wyplatania krzeseł trzciną wykonywane są szybko i starannie. Rudolf Gall Łódź, Nawrot 4”. Rok 19o3. „Gall Rudolf, skład wyr. bambus i koszy, Nawrot 4” i „Die Krobwaren, inderwagen und Bambusmöbelfabrik von Rudolf Gall Nawrotstrasse № 4. Empfieht ein reiches Lager aller nur mglic hen Korbartikiel, Alle Bestelungen und Repertuaren weden in Kürzester Zeit ausgeführt. Als Specialität Körbe für Industrie”. Niedziela, 18 grudnia 19o4 . „Wystawa Gwiazdkowa! Fabryka wyrobów koszykarskich, wózków dziecinnych, mebli bambusowych Rudolfa Galla, ul. Nawrot No 24. Uprasza o zwiedzenie bogato zaopatrzonego składu wózków dla lalek, koni kołyszących się, zabawek z trzciny jak również mebli dziecięcych z bambusu lub plecionych. Wszystkie roboty w zakres koszykarstwa wchodzące wykonywane są dokładnie i punktualnie. Przyjmują się krzesła do wyplatania”. Piątek, 6 grudnia 19o7. „Łódź. Wielki medal bronz. na wystawie higienicznej. Paryż. Wielki medal złoty Grand Prix. Na święta. Poleca wyroby koszykowe, wózki dziecinne fabryka mebli bambusowych Rudolfa Galla Nawrot nr. 4. Meble koszykowe, Meble bambusowe, Kosze do kwiatów, Kosze do papieru, Koszyki do pieczywa i noży, Kosze do bielizny, Kosze ręczne, Wózki dziecinne, Wózki dla lalek, Krzesła dla dzieci, Garniturki meblowe dla dzieci, Zabawki dziecinne, Etażerki bambusowe i t.d. Koszyczki patentowane z drutu dla Fabryki i piekarń. Obstalunki reparacje oraz wyplatanie krzeseł wykonywane zostają szybko i dokładnie”. Poniedziałek, 5 lipca 19o9. „(h) Jubileusz. Wczoraj obchodził 25-letnia jubileusz służby czynnej w straży ogniowej ochotniczej Rudolf Gall, starszy pomocnik naczelnika III oddziału tej straży. Jubilat przez ten długi czas służby obywatelskiej zawsze gorliwie spieszył na posterunek i umiał dodatnio wpływać na kolegów. Wczoraj p. Rudolfowi Gallowi komendant straży w otoczeniu starszyzny i całego III oddziału wręczył żeton złoty i dyplom, koledzy wręczyli mu piękny serwis do ponczu, od komendantury otrzymał wspaniały porte-cigarre srebrny wykładany złotem, od przyjaciół z Włocławka przybory do pisania z bronzu i wiele innych przedmiotów wartościowych. Jubilat dziękując za uznanie i podarki, wszystkich podejmował u siebie bardzo gościnnie”. Poniedziałek 23 stycznia 1911. „Fabryka koszyków i mebli bambusowych przeniesioną została vis-a-vis pod № 5 przy ulicy Nawrot Rudolf Gall”. Niedziela, 28 września 1919. „Fabryka mebli trzcinowych i bambusowych Rudolf Gall właściciel Stanisław Nowak, Nawrot 4. Poleca najnowsze meble koszykarskie, kosze dla fabryk oraz wszelką galanterję w zakres koszykarstwa wchodzącą. Przyjmuje obstalunek i reperację”. W 1922 – polecał „najnowsze meble koszykarskie, kosze dla fabryk, oraz wszelką galanterję w zakres koszykarstwa wchodzącą. Przyjmuje obstalunki i reperacje. Ceny przystępne”. Niedziela, 2o maja 1923. „Fabryka mebli trzcinowych i bambusowych Stanisława Nowaka dawn. Rudolf Gall w Łodzi, przy ul. Nawrot № 4. Meble stylowe, Kosze podróżne, Kosze do bielizny, Walizy, Bomboniery, Galanterja koszykarska, Kosze dla fabryk, Oprawa tac, Wszelkie reparacje” oraz: „Poszukuję składu na kosze w śródmieściu. Reflektanci zechcą się zgłosić do Fabr. Wyrobów Koszykarskich S. Nowaka (dawn. R. Gall) Nawrot 4”. W 1927 Nowak był Starszym Cechu Koszykarzy [rok zał. 186o] z siedzibą przy ul. Nawrot 4; poniedziałek, 26 września: „[...] poleca na sezon jesienny po cenach zniżonych garnitury, od zwykłych do najwykwintniejszych, żardyniery do kwiatów, biurka i t.p. garniturki lalkowe, wózki, koszyczki szkolne, rafja i wióry dla robót freblowskich oraz wszelką galanterję w zakres koszykarstwa wchodzące, pantofle z rafji. Specjalność: Kosze dla fabryk i oprawa tac.”. W 1929: Gall Rudolf właściciel, Nowak Stanisław - Fabryka mebli trzcinowych, tel. 13671. Zakład istniał również w 1939. Czwartek, 18 sierpnia 1949. „ Pocztowcy dziękują. Komitet Wykonawczy Głównego Wyścigu Kolarskiego Listonoszów i Pracowników Pocztowej Służby Gazetowej bardzo serdecznie dziękują: Ob. Prezydentowi m. Łodzi za ofiarowanie nagrody w postaci roweru turystycznego z pamiątkową dedykacją. Ob. Przewodniczącemu Miejskiej Rady Narodowej w Łodzi za ofiarowanie papierośnicy srebrnej. Komitet jednocześnie serdecznie dziękuje [...] za ofiarowane nagrody następującym Firmom: S. Nowak, Nawrot 4”.

Rok 19o8

19 października, poniedziałek. „(a) Zgromadzenie koszykarzy. Wczoraj o godzinie 3-ej po południu, w lokalu starszego zgromadzenia (przy ulicy Nawrot nr. 4) odbyło się pod przewodnictwem p. Rudolfa Hula, zebranie członków Zgromadzenia majstrów koszykarskich. Załatwiono sprawy bieżące, dotyczące wewnętrznej gospodarki, oraz zatwierdzono sprawozdanie kasowe za ostatni kwartał”.

Rok 19o9

25 maja, wtorek. „Emeryt, kawaler, poszukuje odpowiedniego zajęcia za umiarkowane wynagrodzenie. Targowa Nawrot 47 (Monopol)”.

Rok 1911

2 marca, czwartek. „Nawrot № 4. Pończochy bez szwu poleca pracownia Julii Macher”.

Rok 1914

23 września, środa. „(a) Oględziny komisyi. Wczoraj w południe komisya techniczno-budowlana, pod przewodnictwem radcy magistratu p. W. Mireckiego i przy udziale budowniczych miejskich p.p. Nebelskiego i Woźnickiego oraz pomocnika komisarza 3 cyrkułu policyjnego, dokonała oględzin 5 piętrowego domu frontowego i dwóch oficyn, p. Broll i Rernego, przy ul. Nawrot № 4. Komisya znalazłwszy wszystko w porządku, budowlę przyjęła”.

Rok 1917

22 listopada, czwartek. „Licytacje przymusowe. W piątek dnia 23 listopada odbędzie się sprzedaż następujących rzeczy za gotówkę: [...] o g. 8.45 przy ul. Nawrot 4: szafa [...] Urząd Sekwestracyjny m. Łodzi”.

Rok 1918

24 listopada, niedziela. „Wiedeńska Klinika Lekarsko-Dentystyczna Piotrkowska 79 została przeniesiona na ul. Nawrot 4. Wyjęcie zębów, borowanie zębów oraz wszelkie reperacje dentystyczno-chirurgiczne wykonywają się zupełnie bez bólu przy zastosowaniu najnowszych środków. Ceny bardzo przystępne. Porcelanowe i złote korony oraz zęby sztuczne podług najnowszego systemu”.

Rok 1919

Lokatorem był E. Fuchs, dentysta. Środa, 15 listopada 1922: „Gabinet dentystyczny E. Fuchs przyjmuje osobiście od godz. 1o-2 i od 4-7”. W 1929: „Fuchs [rok 1927 Fuks] Edward, lekarz stomatolog tel. 12731. Wtorek, 9 maja 1933 - „Poszukiwana kucharka ze świadectwami do pensjonatu na wieś. Zgłosić się, Nawrot 4, Fuchs”.

2o kwietnia, niedziela. „Pierwszorzędny lokal z piwnicami do wynajęcia od dnia 1 lipca 1919. Ulica Nawrot № 4. Bliższe wiadomości u stróża”.

9 listopada, niedziela. „Nowoutworzony Zakład Zegarmistrzowski przy ul. Nawrot № 4 Jana Chmiela przyjmuje do reperacji zegary, zegarki, antyki wszelkiego rodzaju. Wykonywanie precyzyjne na ściśle zatwierdzony czas. Również posiadam wszelką biżuterję ze złota i srebra po cenach możliwie najtańszych”. Środa, 25 sierpnia 192o - „Kędzierski Szymon zgubił świadectwo zegarmistrzowskie i dyplom w kopercie biały, adresowane do Józefa [?] Chmiela. Uprasza się o zwrot i z nagrodą oddać Jan Chmiel ul. Nawrot 24 [?], Zegarmistrz”. Przynajmniej od 1925 zakład mieścił się przy ulicy Piotrkowskiej 1oo, tel. 2535. Sobota, 21 kwietnia. „Rabka w willi Jutrzenka niedaleko zakładu są do wynajęcia pokoje suche, słoneczne, na cały letni sezon. Wiadomość: Jan Chmiel, Łódź, Piotrkowska 1oo, tel. 25-35”. Poniedziałek, 17 grudnia 1934 - „Jan Chmiel Łódź, ul. Nawrot 2 poleca na Gwiazdkę zegary, zegarki oraz wszelką biżuterję po cenach bardzo niskich. Kupuje stare złoto, srebro. Wszelkie reparacje na miejscu”. Niedziela, 15 stycznia 1939 - „Pracownia zegarmistrzowsko-jubilerska, na miejscu kupię tanie zęby. Filii nie posiadam. Najlepsze, najładniejsze, najtańsze zegary, zegarki i wszelką biżuterię, tel. 2o535”. Sobota, 12 maja. „Hallo!! Hallo!! Narzekają starzy młodzi, że zegarek kiepsko chodzi. Najlepiej, najtaniej reperuje najprecyzyjniejsze zegary, zegarki, antyki, zegary fabryczne, kontrolne i elektryczne Jan Chmiel zegarmistrz, Nawrot 2 róg Piotrkowskiej. Kupuję złoto, srebro i stare zęby”. Niedziela, 13 maja. „Zakład Zegarmistrzowski – Jubilerski Jan Chmiel zawiadamia Sz. Kljentelę, że został przeniesiony z ulicy Piotrkowskiej 1oo na ul. Nawrot 2 róg Piotrkowskiej. Z powodu zmiany lokalu ceny znacznie zniżone. Kupuję złoto, srebro i szlachetne kamienie, płacę najwyższe ceny”. Niedziela, 19 listopada 1939. „Uhrmacermeister Johann Chmiel Lodz, Nawrot 2, Tel. 2o5-35”. W niedzielę, 3 marca 194o adres brzmiał: „Lodsch, Horst-Wessel Str. (Nawrot) 2”. Środa, 3 grudnia 1948. „Dwudziestopięciolecie Łódzkiego Cechu Zegarmistrzów. Wojewódzki Cech Zegarmistrzów i Mechaników w Łodzi obchodził w tych dniach 25-lecie swego istnienia. Po uroczystym nabożeństwie w Katedrze i złożeniu wieńca na płycie Nieznanego Żołnierza, członkowie cechu udali się do Resursy Obywatelskiej, gdzie odbyła się okolicznościowa akademia. Po referatach uczczono minutą ciszy pamięć poległych w walce z Niemcami członków cechu, po czym założycielom cechu: Janowi Chmielowi i Maurycemu Kendrzeńskiemu wręczono jubileuszowe plakiety. Z okazji jubileuszu członkowie cechu ofiarowali na Fundusz Odbudowy Warszawie 15o tys. zł., a jednocześnie podjęli decyzję ufundowania 2 zegarów wieżowych: dla kościoła katedralnego i M.B. Zwycięskiej”. 1 stycznia 1948 – „Dnia 1 maja, po długiej i ciężkiej chorobie zmarł, przeżywszy lat 65 ś.p. Jan Chmiel zegarmistrz, założyciel i członek Woj. Cechu Zegarmistrzów i Mechaników. Pogrzeb odbędzie się 4 b.m. o godz. 15 w domu przy ul. Piotrkowskiej 174, na Starym Cmentarzu, o czym zawiadamia pogrążona w głębokim smutku Rodzina”. 4 maja 1948 – „Ś.p. Chmiel Jan mistrz zegarmistrzowski jeden z członków-założycieli Woj. Cechu Zegarmistrzów i Mechaników w Łodzi oraz b. Przewodniczący Komisji Egzaminacyjnej Mistrzowskiej dla zawodu zegarmistrzowskiego zmarł 1.5.1948 r. Cześć Jego Pamięci. Prosimy wszystkich członków Cechu oraz kolegów Zmarłego o wzięcie udziału w pogrzebie, który odbędzie się dnia 4 maja 1948 roku, o godzinie 15 z domu żałoby przy ul. Piotrkowskiej Nr 174, na Stary Cmentarz Katolicki przy ul. Ogrodowej. Zarząd Woj. Cechu Zegarm. I Mech. w Łodzi”. 9 maja 1948 – „Podziękowanie Wojewódzkiemu Cechowi Zegarmistrzów i Mechaników oraz wszystkim tym, którzy oddali ostatnią przysługę mojemu kochanemu mężowi i ojcu ś.p. Janowi Chmielowi składa serdeczne „Bóg zapłać” żona i syn. Nabożeństwo żałobne za spokój duszy Zmarłego zostanie odprawione dnia 1o b.m. o godz. 8 rano w kościele św. Krzyża”. Poniedziałek, 2 maja 1949. „W pierwszą rocznicę śmierci Ś.p. Jana Chmiela Mistrza Zegarmistrzowskiego odbędzie się w dniu 3 maja 1949 roku, o godz. 9 rano w kościele OO. Jezuitów (ur. Sienkiewicza) nabożeństwo żałobne za spokój Jego duszy – o czym zawiadamia krewnych i znajomych żona i syn”.

Rok 192o

„Taryfa posesji (domów i placów) Miasta Łodzi. Imię i nazwisko właściciela”: Zajpeld Paweł, Glazer [Glaser?] Wulf [Wilhelm?], Kamiński Jakób, Mandelbaum Hersz.

„Ajentura, Dom Komisowy i Handlowy” Gerszy Oelsnera.

Ajzyk Fuks, dentysta. Środa, 17 marca 1926 VI Urząd Skarbowy zawiadamiał o wyznaczeniu na 22 marca o godz. 1o licytacji ruchomości zajętych na poczet zaległych podatków: „[...] 15. Fuks Ajzyk Nawrot 4, meble”, jak i we czwartek, 19 stycznia 1927.

Rok 1922

12 czerwca, poniedziałek. „Kradzież pasów. (p) Do sklepu Moki Korena Nawrot 4 przyszły dwie kobiety celem kupna pasów. Jedna z nich dokonała kradzieży pasa 21 metr. wartości 6o,ooo zabierając takowy pod chustkę. Sprawczynie kradzieży Marję Tomaszewską i Wiktorję Rejn schwytano na ulicy po wyjściu ze sklepu z łupem. Zostały one aresztowany”

Rok 1923

13 grudnia, czwartek. „Dzisiejszej nocy zmarł po krótkich i ciężkich cierpieniach b.p. Wilhelm Glaser przeżywszy lat 54. Wyprowadzenie drogich nam zwłok nastąpi w piątek o godz. 12-ej w południe z domu żałoby przy ul. Nawrot № 4, o czem zawiadamiają w głębokim smutku pogrążeni Żona, córka, zięć i rodzina”.

Rok 1924

11 grudnia, czwartek. Na 18 grudnia („między godz. 1o rano a 4 po poł.) wyznaczono licytację na pokrycie zaległych podatków: [...] 21) Mogk Karol, Nawrot 4, bormaszyna”. [patrz rok 1926 i Rudolf Römer…]

Rok 1926

„Podręczny Rejestr Handlowy”: 4796. Kwaśner i Lindenfeld – Wyrób towarów wełnianych i półwełnianych. Łódź, Karola 11. Istnieje od 1888 r. Właścicielami firmy są: pp. Jakób Kwaśner, Łódź, Nawrot 4 i Henryk Lindenfels, Łódź, Kilińskiego 93. Weksle, akcepty, prokury, umowy, wyprzedanie maszyn winne być podpisywane przez obydwóch zarządców łącznie. Do podpisywania wszelkich umów handlowych, żyr, czeków, plenipotencji i korespondencji, odbioru tejże oraz sum pieniężnych upoważniony jest każdy ze wspólników samodzielnie. Intercyz nie zawarli. Wspólnikami komandytowymi są: pp. Bolesław i Leopold Lindenfeld”. W 1929 Jakób Kwaśner miał telefon nr 13485.

21 maja, piątek. Mieczysław Hurewicz (przemysłowiec), nominowany przez prezesa łódzkiej Izby Skarbowej Towarnickiego został zastępcą w komisji szacunkowej powołanej do wymiaru podatku dochodowego V urzędu skarbowego, z nominacji izby skarbowej. W 1929 „Hurewicz Mieczysław, centrala automatyczna nr 18518 – dziennikarz”, również w 1939.

21 maja, piątek. Rudolf Römer („inst. elektr..”), nominowany przez prezesa łódzkiej Izby Skarbowej Towarnickiego na członka komisji szacunkowej powołanej do wymiaru podatku dochodowego VI urzędu skarbowego, z nominacji rady miejskiej. Rok 1927. „Romer i inż. Konig”, tel. 684. Imię Roemera – Rudolf. Niedziela, 3 lipca. „Ci, którzy będą nas szacować. Członkowie komisji do spraw podatku dochodowego. W czwartek w nocy konwent seniorów po posiedzeniu rady miejskiej wybrał następującą listę 72 członków i tyluż zastępców komisji szacunkowych do spraw podatku dochodowego. Pozostałych 72 członków i tyluż zastępców, t.j. po 6 osób do każdej z istniejących 12 komisji, zamianuje w najbliższych dniach prezes izby skarbowej. [...] XI. Urząd. Członkowie: 1. Remer Rudolf, Nawrot 4”. W latach trzydziestych zakład prowadził samodzielnie. Na pieczątce katalogu firmy widnieje napis „Rudolf Roemer Skład Artykułów Technicznych Łódź Nawrot 4”]. Zakład powstał w 1875. W 1915 - tel. 549. W reklamie prasowej z 1937 napisano: „Rudolf Roemer. Dawniej Karol Mogk. Łódź, ul. Nawrot 4, tel. 1o484. Rok założenia 1875. Skład Artykuł. Technicznych. Artykuły sanitarno-wodociągowe, kanalizacyjne i dla ogrzewań centralnych oraz kompletne urządzenia łazienkowe i klozetowe. – Rury wszelkiego rodzaju – Armatury do pary i wody. – Pompy ręczne, elektryczne i transmisyjne. – Pasy pędne wszelkiego rodzaju. – Wyroby azbestowe i gumowe. – Wyroby szmerglowe. – Maszyny i narzędzia do wszystkich celów”. W 1939 – „Mogk Karol, Skład artykułów technicznych. Właściwie Roemer & Konig” tel. 1o684. Wtorek, 12 października. „Rudolf Römer Lager technischer Artikel früher, Karl Mogk - Gründbungsjahr 1875 Lodz, Nawrotstr. 4, Telephon 1o6-83 u. 1o6-84 Empfiehlt: Eisenöfen für Kohle und Kokssowie Artikel für Wasserleitung, Kanalisation und Zentralheizung sowie komplette Bade- und Klosetteinrichtungen. – Röhren aller Art. – Armaturen für Dampf und Wasser. – Hand-, elektrische und Transmissions-Pumpen. – Treibriemen jeglicher Art. – Technische, Asbest- und Gummiwaren. – Schmirgelfabrikate. – Maschinen und Werkzuge für Alle Zwecke”. Czwartek, 11 kwietnia 194o. „Rudolf Römer Lager technischer Artikel Gründbungsjahr 1875, Lodsch, Hosrt-Wessel-Straße 4 Fernruf: 1o6-83 Büro ud Wohnung, 1o6-84 Werkauf und Büro”.

27 sierpnia, wtorek. „Pijany „ludożerca”. Awantura przed bramą . Wczoraj o g. 11 wieczorem, w chwili, kiedy dozorca domu, 63-letni Franciszek Chachuła zamykał bramę podszedł do niego jakiś nieznajomy mężczyzna pijany aż do utraty przytomności z żądaniem, aby go wpuścił do wnętrza posesji. Dozorca znał na wylot wszystkich lokatorów domu, więc ani nie myślał wpuścić nieznajomego tem bardziej, że tenże nie chciał odpowiedzieć, do kogo idzie. Wywiązała się dość wesoła dysputa. Rozbawiony dozorca wyszedł przed bramę i śmiał się z pijaka do rozpuku, lecz źle na tem wyszedł. Pijany gość zaczął się denerwować, a w pewnej chwili pochwyciwszy dozorcę zaczął go gryść po twarzy. Powietrze rozdarł krzyk Chachuły podnieconego bólem rozdartego policzka. Zanim przechodnie pośpieszyli mu z pomocą „ludożerca” ulotnił się nie pozostawiając po sobie najmniejszego śladu. Pogryziony Chachuła udał się na stację miejskiego pogotowia ratunkowego, gdzie mu dyżurny lekarz nałożył opatrunek. Policja spisała o zajściu odpowiedni protokół”.

Rok 1927

2o marca, niedziela. „Samochód w dobrym stanie okazyjnie bardzo tanio do sprzedania. Wiad. Nawrot 4 m. 1 od 3-4 pp.”.

Rok 1929

Glaserowa Rika tel. 1288o, czy jej mężem był Glazer Wulf?; Konzon Teofil tel. 2o532; Ramisch Artur tel. 2929?; Rozental Adolf tel. 12993 (mieszkał również w 1939).

Seipelt Paweł, dyrektor tel. 18115. W 1932 jako sędzia handlowy został mianowany na komisarza w postępowaniu upadłościowym firmy „Luna”, właściciel Józef Maszycki „Kino-Teatr” z ul. Przejazd 1. W 1936 pracownik sekcji przemysłowej „Izby Przemysłowo - Handlowej w Łodzi”. Mieszkał również w 1939 - tel. 11211;

Witoński Adolf, doktor tel. 1719o. Środa, 3 grudnia 193o. „Dr. med. A. Witoński chor. serca i płuc przeprowadził się na ul. Nawrot 4, I p. front, Tel. 171-9o przyjmuje od 5½-7½ wiecz”. W środę, 31 marca 1933 r. o godz. 1o rano zlicytowano jego ruchomości - meble i lampę oszacowane na sumę złotych 55o. Sprawę przeprowadził „komornik S. Zajkowski zam. przy ul. Traugutta 1o. [Art. 1o3o UPC]”.

Rok 1933

15 stycznia, niedziela. „Futro z lir [?] w bardzo dobrym stanie sprzedam. Wiadomość - mieszkania nr 1, od 9 do 12 i od 4 do 6”.

„Pensjonat „Kryniczanka” we Włodzimierzowie znajdujący się pod zarządem Zofii Pinczówny i Bronisławy Altmanówny został otwarty w maju 1933. Informacja o pokojach na miejscu lub Nawrot 4 m. 1, tel. 12731”. W czerwcu oferowano ponadto specjalne pokoje na weekend. Informacji można było również zasięgać przy ul. Piotrkowskiej 82 w składzie papieru tel. 2o875.

8 grudnia, piątek. „Liry na męskie futro w dobrym stanie okazyjnie do sprzedania. Nawrot 4, m. 1”.

Eckert Erwin, Sklep kolonialno-spożywczy, tel. 2298o. I sklep (ewentualnie „Towary kolonialne i delikatesy”), i telefon - takie same w 1939 – mieszkał przy Nawrot 7. Poniedziałek, 1 stycznia 194o. „Lebensmittel- u. Feinkosthandlung Erwin Eckert Lodsch Nawrotstr. 4 Fernr. 229-8o”.

Rok 1934

25 marca, piątek. „Pokój frontowy, ładnie umeblowany w wszelkiemi wygodami: centralne ogrzewanie, telefon, ciepła woda bieżąca do wynajęcia. Nawrot 4 I p. fr. – Tel. 12731”.

Rok 1936

7 listopada, sobota. „Zgubiono złoty zegarek „Omega” z baranzoletką dnia 2 listopada na ulicy Nawrot. Znalazca proszony jest o zwrot za wynagrodzeniem”. Mieszkania nr 5.

Rok 1937

Mieszkali: Hurewicz Stefan, dziennikarz; Kamiński Eliasz, prokurent; Römer Arno, lekarz - środa, 27 grudnia 1939. „Deutsche, geht nur zum deutschen Arzt! Die Reichsärztekammer Lodsch hat bisher, folgende volksdeutsche Artze in der Stadt Lodsch vorläufig anerkant: [...] 29. Dr. Römer Arno, Nawrotstraße 4, Praktischer Artz”; Römer Rudolf, kupiec; Trafny Franciszek, biuralista.

Rok 1938

8 lutego, wtorek. „Wieczorem dnia 3 lutego w Teatrze Kameralnym w szatni został mi skradziony portfel. Upraszam z zwrot zawartości niepieniężnej, w szczególności zezwolenia na broń, polowanie i legitymacji Y.M.C.A. ul. Nawrot 4 m. 3”.

Rok 1939

Mieszkali: Heinemann Sador, kompozytor muzyczny; Hoehn Dymitr, technik; Kamiński Ignacy tel. 15o76; Rozental Abram, handlowiec tel. 12993.

Kamiński Jakub „Kamiński Jakub i S.-ka”, przędzalnia i tkalnia mechaniczna tel. 11o62. Kantor fabryczny i portiernia przy ul. Pomorskiej 83-85, gdzie mieszkał Kamiński Józef. Jakób Kamiński, w 1936 był pracownikiem sekcji przemysłowej Izby Przemysłowo-Handlowej w Łodzi.

17 grudnia, niedziela. „Wende & Müller Lodsch, Nawrot-Str. 4 empfehlen erstklassige Damen- und Herrenwollstoffe Futterstoffe sowie Rohleinen”.

Rok 1946

18 kwietnia, czwartek. „W dniu 16.4. 1946 r. pozostawiono teczkę skórzaną wraz ze skryptami i drukami różnych odmian księgowości przebitkowej. Szanownego znalazcę upraszam o zwrot zawartości teczki pod adresem prof. Grzywacz, Nawrot 4”.

„Kontrolny spis uprawnionych do głosowania w Głosowaniu Ludowym”: Baranowski Kazimierz (ur. 4.8.1918, pracownik PRR, zameldowany 27.11.1945), Baranowska Zofia (ur. 18.2.192o, tkaczka, zameldowana 1.4.1946), Białas Felicja (ur. 21.2.1892, robotnica, zameldowana 1.2.1945), Bogdański Józef (ur. 19.3.191o, pracownik PPR, zameldowany 26.8.1945), Bogdańska Zofia (ur. 24.5.192o, przy mężu, zameldowana 26.8.1945), Bronikowski Alojzy (ur. 5.2.1891, przy dzieciach, zameldowany 26.11.1945), Chachuła Franciszek (ur. 26.7.19o9, dozorca, zameldowany 5.2.192o), Chachuła Ewa (ur. 1o.12.1883, przy mężu, zameldowana 11.6.1945), Chądzyńska Maria Wanda (ur. 2o.6.19o6, aptekarka, zameldowana 1.3.1945), Czernic Hanna Ewa (ur. 22.3.1913, dentystka, zameldowana 18.1.1943), Dębska Zofia (ur. 28.6.1912, nauczycielka, zameldowana 11.12.1945), Dyła Kazimierz (ur. 18.1o.19o4, radny, zameldowany 15.2.1945), Dyła Marianna (ur. 2.8.19o1, przy mężu, zameldowana 15.2.1923), Fuchs Lena (ur. 31.7.1918, bez zawodu, zameldowana 29.1.1945), Fuchs Mieczysław (ur. 8.9.1916, dentysta, zameldowany 12.12.1945), Guzicka Jadwiga Barbara (ur. 15.7.1919, urzędnik, zameldowana 3o.3.1946), Gągolewicz Irena (ur. 28.9.1923, pracownik PPR, zameldowana 25.11.1945), Grabert Jadwiga (ur. 29.9.1884, służąca, zameldowany 2.4.1945), Grzywacz Ferdynand (ur. 18.6.1893, nauczyciel, zameldowany 3o.1.1945), Grzywacz Janina (ur. 2o.1o.1895, przy mężu, zameldowana 3o.1.1945), Grzywacz Halina (ur. 22.4.1923, studentka, zameldowana 3o.1.1945), Jakubiec Józef (ur. 22.1.1888, „majster szewcki”, zameldowany 1.2.1945), Jakubiec Kazimiera (ur. 25.8.1894, przy mężu, zameldowana 28.5.1945), Jakubiec Tadeusz (ur. 7.4.1919, lekarz, zameldowany 1o.12.1945), Jesionowska Alina (ur. 19.11.1912, pomoc [nieczytelne], zameldowana 1.3.1946), Kamiński Jakub (ur. 24.12.1886, kierownik w fabryce, zameldowany 1.2.1945), Kamiński Ludwik (ur. 12.2.1912, oficer W.P., zameldowany 5.11.1945), Kamińska Łucja (ur. 12.6.189o, przy mężu, zameldowana 1.2.1945), Korn Pola (ur. 14.12.191o, kuśnierz, 3o.3.1946), Korn Jenta (ur. 1o.5.1919, pomoc domowa, zameldowana 1.7.1945), Kerner Stefan (ur. 26.7.19o9, cholewkarz, zameldowany 1.3.1945), Krzyżaniak Stanisław (ur. 16.2.1918, pracownik PPR, zameldowany 26.11.1945), Lawecki Jerzy Leonard (ur. 2.11.19o7, dziennikarz, zameldowany 2.11.1945), Lawecka Lidia (ur. 5.9.19o3, urzędniczka, zameldowana 14.6.1945), Landsberg Alfred (ur. 2o.5.1881, inżynier, zameldowany 12.1o.1945), Landsberg Iza Maria (ur. 27.6.1895, przy mężu, zameldowana 12.1o.1945), Lesiewicz Irena Emilia (ur. 8.8.1891, urzędniczka, zameldowana 14.6.1945), Miazek Andrzej (ur. 19.11.1862, bez zawodu, zameldowany 14.6.1945), Opęchowska Janina Julia (ur. 8.4.1921, urzędniczka, zameldowana 1.1o.1945), Potyra Stefania (ur. 13.1.1895, urzędniczka, zameldowana 4.5.1945), Pydziński Tadeusz (ur. 14.11.192o, pracownik PPR, zameldowany 26.11.1945), Pydziński Emilian (ur. 2.4.1923, zameldowany 18.4.1945), Pytel Marianna (ur. 3.8.1894, służąca, zameldowana 15.11.1945), Rafalzon Berta (ur. 17.7.1914, kasjerka, zameldowana 13.2.1945), Rafalzon Jerzy (ur. 1o.6.1912, inżynier, zameldowany 13.2.1945), Rogoziński Jan (ur. 7.5.1921, kolejarz, zameldowany 1.5.1945), Ryskalczyk Maria (ur. 13.1o.1897, urzędnik, zameldowany 1.2.1945), Ryskalczyk Helena (ur. 2o.3.1875, przy rodzinie, zameldowana 1.5.1945), Schattner Roza (ur. 1.6.1915, urzędniczka, zameldowana 1.7.1945), Schattner Sonia (ur. 2o.7.1921, pracownik PPR, zameldowana 1.7.1945), Schattner Cyla (ur. 11.4.1919, pracownik PPR, zameldowana 1.7.1945), Skrzypczak Jan Henryk (ur. 17.1.1922, pracownik PPR, zameldowany 25.11.1945), Wojciechowska Bożena (ur. 16.2.1925, pracownik PPR, zameldowana 25.4.1945), Werdhajn [?] Stefania (ur. 26.11.1894, przy rodzinie, zameldowana 1.4.1945), Wolf Izar (ur. 1o.1o.19o8, kuśnierz, zameldowany 27.12.1945), Zaremba Tekla (ur. 6.8.188o, robotnica, zameldowana 2.3.1942).

Rok 1947

14 stycznia, środa. „Gosposia do 2 osób potrzebna. Zgłaszać się od 6 do 8 Nawrot 4/6”.

3 marca, środa. „Wilczyca tresowana do sprzedania, Nawrot 4/6”.

Rok 1948

21 kwietnia, środa. „Po długich cierpieniach zmarł opatrzony najświętszymi Sakramentami w dniu 19 kwietnia 1948 r. ś.p. Dr Tadeusz Jakubiec (pseud. Judym) urodzony dnia 7 kwietnia 1919 roku. Kapitan Wojsk Polskich, inwalida z 1939 r., uczestnik walk o wolność, powstaniec warszawski oraz b. więzień obozu X B Sandbostel. Odznaczony krzyżem Virituti Militari, Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Partyzanckim i innymi. Wyprowadzenie drogich nam zwłok nastąpi dnia 21.4.1948 r. o godzinie 16 z domu przy ul. Nawrot Nr 4, na Stary Cmentarz Katolicki o czym zawiadamia rodzina”.

Rok 1949

3 kwietnia, niedziela. „Cegłę sprzedam oddam do wyremontowania. Wiadomość godz. 15-16, Nawrot 4 m. 4”.

Rok 195o

13 grudnia, środa. „Potrzebna pomocnica domowa ewentualnie dochodząca. Zgłoszenia 4-7 Nawrot 4, m. 6”.

Rok 1951

5 października, piątek. „Potrzebna pomocnica domowa. Nawrot 4 m. 6”.

6 października, sobota. „Wózki, torebki i trzepaczki. Przedmioty z wikliny są ładne i tanie. Nie wszyscy łodzianie wiedzą, że przy ul. Nawrot 4a znajduje się sklep wikliniarski, w którym można nabyć wiele praktycznych i tanich przedmiotów z wikliny. Sklep posiada duży wybór koszyków na zakupy, w cenie od 8 zł. Są również koszyczki dla dzieci i wiele zabawek dziecinnych. W dziale mebli do najbardziej atrakcyjnych należą etażerki na książki, stoliki, fotele, taboreciki i oryginalne półki na kwiaty. Sklep posiada również duży wybór kufrów podróżnych i waliz w cenie od ok. 73 zł. oraz koszy na brudną bieliznę. Wózki dziecinne zarówno pojedyncze, jak i dla bliźniąt uzupełniają okresowe braki w tej dziedzinie produkcji przemysłowej. W najbliższych dniach do sklepu nadejść mają bardzo modne i eleganckie, poszukiwane przez łodzianki – torebki wiklinowe. Również wkrótce nadejdą trzcinowe trzepaczki. (Kas.)”. Środa, 21 listopada. „Wiklinowe rozmaitości. Do sklepu wiklinowego CPLiA przy ul. Nawrot nadszedł nowy transport przedmiotów z wikliny. Sklep dysponuje dużym wyborem zabawek dziecięcych, począwszy od najtańszych – jak kółka po 2,2o zł., a skończywszy na takich jak konie na biegunach po 63 zł. Poza tym są skakanki, huśtawki dla dzieci i lalek, wózki dla lalek, foteliki, bujanki, koszyczki itp. Matki bliźniaczków mogą nabyć tu specjalne wózki koszykowe dla swych pociech. Przed świętami panie domu zainteresują się na pewno trzepaczkami wiklinowymi po 3,45 zł. oraz walizkami i koszykami podróżnymi. W sklepie znajdujemy ponadto stoły, fotele, taborety, etażerki, kwietniki, kosze do bielizny i do zakupów oraz szereg drobnostek z rafii, jak kasetki, koszyczki na szczotki i grzebienie itp.”.

Rok 1952

29 kwietnia, wtorek. „Estetyczne i tanie są wyroby wiklinowe. Kto zwiedzi sklep CPLiA przy ul. Nawrot 4, ten zdziwi się ile estetycznych i praktycznych przedmiotów można zrobić z wikliny. Poza takimi wyrobami jak łóżeczka dziecięce, stoły, fotele, etażerki i kwietniki, jest tu bogaty wybór neseserków wiklinowych w cenie 17 zł, - tak bardzo nadających się na wiosenne wycieczki za miasto i wszelkiego rodzaju koszyczków gospodarskich, dekoracyjnych, dziecięcych od zł. 3. Są nawet miotły ręczne i na kiju po 2 złote. Panie zainteresują na pewno letnie pantofle z rafii, plażowe i na słupku od 35 zł. do 65, a wszystkie mamusie – zabawki dla dzieci jak: skakanki, obręcze, łopatki i wiaderka, kółko „serso” i różnego rodzaju foteliki. Poza tym w sklepie CPLiA otrzymać można firanki, kilimy, narzuty i wieszaki do ubrań. Przed 1 maja sklep zaopatrzył się również w białe, wykonane z masy plastycznej popiersia przywódców mas pracujących. (h)”.

29 października, środa. „Pomoc domowa z gotowaniem natychmiast potrzebna. Referencje konieczne. Zgłaszać się od 15 do 18. Nawrot 4-5”.

Rok 1953

25 kwietnia, sobota. „Chorągiewki, gołębie pokoju, 1-majowe litery na transparenty w CPLiA. W czterech sklepach, przy ul. Nawrot 4, Piotrkowskiej 99 i 69 oraz Pl. Wolności 13, są do nabycia m.in. chorągiewki czerwone i biało-czerwone, gołąbki pokoju, litery na transparenty”.

Rok 1959

„Miejski Handel Detaliczny Art. Użytku Kulturalnego [...] Sklepy [...] Nr 94o, motoryzacyjny, Nawrot 4”, tel. 3 18 95.

Fuchs M., dentysta, tel. 33o71. Jakubiec Józef, tel. 32395. Kobrzycki Władysław, tel. 3364o. Kubasiewicz H., „dr prof.”, tel. 32293. Lehman Hanna, lekarz dentysta, tel. 23563. Pawłowicz Luba, magister, tel. 2o221. Petruszka Mirosław, tel. 24715. Sztucki Zygmunt, tel. 29675. Włochyński Janusz, tel. 37797.

Rok 1965

28 grudnia, wtorek. Z listy uczestników akcji charytatywnej „Dzieci dzieciom” ogłoszonej przez redakcję „Dziennika Łódzkiego”: Małgosia Lisowska, Nawrot 4.

Kolejne numery: