Ulica Nawrot

Pisał od roku 1998 Maciej Cholewiński

Ulica Nawrot

Numer 21

Pamiętam parking ogrodzony niebieską siatką. W małej, również niebieskiej budce siedzieli na zmianę mężczyźni i zimą, w środku nocy podczas białej zawieruchy oglądali niebieskie filmy. Kiedy stało się po drugiej stronie ulicy widać było ceglaną wieżę kościoła, kilka drzew, dachy kamienic i białą wieżyczkę straży pożarnej.

Rok 1919

19 listopada, środa. „Kupię dom wartości od 4o-6o tysięcy marek. Nawrot № 21 m. 4, pośrednictwo wykluczone”.

Rok 192o

„Taryfa posesji (domów i placów) Miasta Łodzi. Imię i nazwisko właściciela”: Ruprecht Ignacy i Juljanna, małżeństwo.

Cech malarzy M. Łodzi „(egzystuje od 1897). Starszy cechu – Franciszek Gluz, podstarszy – Jakób Salejda. Poniedziałek, 12 listopada 1923 – „Niemiłe skutki podnajmowania pokoi. Franciszek Glus zameldował policji, iż z mieszkanie jego przy ul. Nawrot 23 skradł 14-letni syn sublokatorki dwie złote obrączki i garnitur. Przesłuchany Czesław Wajkert do winy nie przyznaje się”.

Sklep spożywczo-kolonialny Marianny Weliszek.

Skład obuwia Alfonsa Wolfa.

Pod „Fryzjerski” – Popławska. W 1926, poniedziałek, 26 lipca: „Od dnia dzisiejszego rozpoczynamy ogłaszanie nazwisk tych czytelników, którym zrządzenie Fortuny przypadło w udziale jedna z nagród „Wielkiej Premij Wakacyjnej” „Łódzkiego Echa Wieczornego”. Talony będą wydawane począwszy od dnia jutrzejszego w redakcji naszego pisma [Zawadzka 1] [...] po 5 kg. najprzedniejszej mąki pszennej otrzymali: [...] 27. Stefania Popławska – Nawrot 21”.

Rok 1924

19 marca, środa. „Co zrobi p. Jakób Kon? Z mieszkania Kona Jakóba nieznani sprawcy skradli za pomocą podrobionego klucza garderobę wartości ogólnej 5oo milionów marek”.

15 lipca, wtorek. „Fagas upił się. Pociągnięto do odpowiedzialności Adama Fagasa, Nawrot 21 za opilstwo”.

Rok 1926

12 kwietnia, poniedziałek. Aleksander Rapczyński w piątym bezpłatnym konkursie „Expressu Wieczornego Ilustrowanego” wygrał 2 kilo cukru.

7 maja, piątek. W szóstym bezpłatnym konkursie premiowym „Expressu Wieczornego Ilustrowanego” Józef Pęczek wygrał 3 kilo mąki.

Rok 1928

„Mała, drewniana szopa, z której bije zapach żywicy i surowego drzewa – detaliczna sprzedaż opału. Drzewo pocięte na krótkie deszczółki, związane drutem, poustawiane jak klocki, bieleją w ciemnym wnętrzu budki. U wejścia stoi człowiek o strasznej twarzy: jednooki (drugie oko jakby wypalone rozgrzanym żelazem), krzaczaste brwi, czarny zarost, znamię na policzku i... „suknia plugawa”. Tak właśnie musiał wyglądać baśniowy zabójca czy korsarz. A przecież ten grozę budzący drwal miał gołębie serce. Uderzeniem siekiery rozwalał w drzazgi pień, a nie potrafiłby zabić muchy. Ulica nazwała go „Czarnym Alibabą”... [1]

23 września, niedziela. „Okazja tanio do sprzedania piękne palto karakułowe. Obejrzeć można w zakładzie krawieckim K. Jagielskiego Nawrot 21”.

Rok 1934

17 listopada, sobota. „Zakład rysowniczo-hafciarski E. Pfeil Łódź, ul. Nawrot 21 poleca najnowsze, bardzo gustowne robótki ręczne oraz wszelkie dodatki hafciarskie”. Poniedziałek, 4 listopada. „Eleganckie ręczne robótki poleca Zakład rysowniczo-hafciarski E. Pfeil [...] W niedzielę dnia 3.XI. br. – wielka wystawa robótek”. W niedzielę, 2o listopada 1938 roku: „Z powodu zmian rodzinnych dobrze prosperujący sklep robót ręcznych z rysownią od zaraz do sprzedania”. Rok później - niedziela, 15 stycznia 1939 – „Od 16 do 31 stycznia tania wyprzedaż robót ręcznych i fartuchów”. Prawdopodobnie ze Sklepu Robót Ręcznych E. Pfeila. Oferował on „Kasetki podarunkowe z bawełną B. F. C. [przeciwgruźliczą], piękne fartuszki haftowane szkolne i gospodarskie”.

Rok 1936

22 listopada, niedziela. „W czasie biegu tramwaju wypadła na ulicę Rzgowską, obok domu nr 93 Ewa Wildner zam. Nawrot 21 doznając kilku ran tłuczonych”. Zawieziono ją do szpitala Ubezpieczalni.

Rok 1937

Mieszkali: Bajer Marcin, krawiec; Hübner Konstanty, funkcjonariusz państwowy; Kapczyński Aleksander, nauczyciel; Kowalewski Edmund, urzędnik państwowy.

Rok 1939

Zakład bednarski - Emila Benoist.

Spożywcze artykuły E. Wildeman.

Sprzedaż szkła i porcelany w sklepie „Porcelana”, właściciel P. Eizen, tel. 16758.

Mieszkali też Kapczyński Jan, malarz; Kapczyński Leonard, malarz; Micielska Maria, właściciel domu i Erazm - urzędnik; Łukasik Jadwiga, kupiec; Sołtysiak Stanisław, rymarz.

Rok 1946

17 stycznia, czwartek. „Spółdzielnia pracy handlowej „Ar. Te. Chem.” Składy hurtowe: Łódź, Piotrkowska 139 – Tel. 189-5o Sklep detaliczny: Łódź, Nawrot Nr. 21 Poleca: Filce, Pasy, Papiery szmerglowe, Tarcze szlifierskie, Farby suche, Lakiery oraz wszelkie inne chemikalia. Duży wybór. Ceny niskie”. Niedziela, 29 września. „Spółdzielnia Pracy Handlowej Ar-Te-Chem [...] poleca: Art. techniczne. Lampy karbidowe i palniki. Papiery szmerglowe. Tarcze szlifierskie, filcowe. Łańcuchy. Szerniery. Sprężyny tapicerskie. Art. chemiczne. Farby suche i emaliowe. Parafinę. Kleje malarskie i inne. Mydła. Sól leczniczą dla zwierząt. Olej wazelinowy. Kredę mieloną i Ton oraz wiele innych artykułów”.

„Spis kontrolny mieszkańców, którzy będą mieli prawo głosu w głosowaniu ludowym [Referendum ludowym]”: Stępniewska Apolonia (ur. 23.2.188o, przy mężu, zameldowana 1.3.1945), Stpniewski Stanisław (ur. 13.1.1881, formiarz, zameldowany 1.3.1945), Stępniewska Irena (ur. 13.3.1915, kupiec, zameldowana 26.1.1946), Piwowarska Halina (ur. 5.12.191o, bez zawodu, zameldowana 1.3.1945), Legret Anna (ur. 1861, przy zięciu, zameldowana 1.3.1945), Baranowska Helena (ur. 13.5.1898, przy mężu, zameldowana 1.3.1945), Baranowski Jan (ur. 3.2.1887, szewc, zameldowany 1.3.1945), Szyszka Stanisława (ur. 27.9.1914, robotnica, zameldowana 1.3.1945), Kapczyński Aleksander (ur. 22.1.19o1, nauczyciel, zameldowany 1.3.1945), Kosicki Jan (ur.7.12.1911, „sklep”, zameldowany 1.3.1945), Kosicka Janina (ur. 1o.9.191o, przy mężu, zameldowana 1.3.1945), Kordulski Czesław (ur. 1.11.189o, księgowy, zameldowany 6.11.1945), Kordulska Stanisława (ur. 3.4.1896, przy mężu, zameldowana 6.11.1945), Czaplińska Józefa (ur. 2o.5.19o8, kupiec, zameldowana 6.11.1945), Liksza Antonina (ur. 19o2, gospodyni, zameldowana 2.3.1946), Liksza Józef (ur. 25.3.189o, pracownik wydziału oświaty, zameldowany 2.3.1946), Kowalewska Julia (ur. 24.1.19o4, krawcowa, zameldowana 2.3.1946), Kowalski Stanisław (ur. 22.3.19o9, księgowy, zameldowany 27.3.1946), Kowalska Maria (ur. 11.3.1911, przy mężu, zameldowana 27.3.1946), Medryk Stanisław (ur. 29.12.1899, dozorca, zameldowany 8.6.1946), Mędryk-Wójcick Genowefa (ur. 24.9.1919, przy mężu, zameldowana 7.5.1946), Wójcicka Katarzyna (ur. 8.3.1899, przy zięciu, zameldowana 7.5.1946), Prychidko Karolina (ur. 5.5.188o, przy zięciu, zameldowana 7.5.1946), Czaplińska Józefa (ur.2o.5.19o9 – wykreślona), Rodziewicz Franciszek (ur. 8.5.19o5, szewc, zameldowany 7.5.1946).

Rok 195o

9 marca, czwartek. „Zebrania i odczyty. [...] W świetlicy (Nawrot 23), o godzinie 16.3o walne zebranie Ł. Okr. Zw. Motocyklowego”.

Rok 1959

17 października, sobota. „Pomoc krawiecką przyjmie zakład II kat. Nawrot 21 front”.

Rok 1967

16 maja, wtorek. „Samochód „Skodę-Octavię” i garaż motocyklowy metalowy sprzedam. Nawrot 21”.


[1] M.J. Kononowicz „Kilka imion miłości”, Łódź 1973

Kolejne numery: