Ulica Przejazd

Pisał od roku 1998 Maciej Cholewiński

Ulica Przejazd

Numer 22

Rok 19o2

23 września, wtorek. „Nieostrożność. Złamaniu nogi uległ 4o-letni W.K. spadłszy ze schodów w domu przy ul. Przejazd nr. 22. Pogotowie odwiozło go do mieszkania na ul. Benedyta”.

Rok 19o3

25 września, piątek. „Potrzebne są dwie uczennice do szycia kamizelek. Przejazd 22, A. Grzybowski”. Poniedziałek, 2 marca 19o8 – „Potrzebny czeladnik do kamizelek. Ul. Przejazd nr. 22, Antoni Grzybowski”. W 192o mieszkał przy ul. Przejazd 14. Sobota, 11 stycznia 1913 – „Pralnia chemiczno bieliźniana do sprzedania zaraz z powodu choroby. Wiadomość: ulica Przejazd № 22 u Grzybowskiego”.

Rok 19o5

9 stycznia, poniedziałek. „Młody człowiek inteligentny, posiadający rosyjski i polski język, poszukuje posady. Na żądanie kaucja. Ulica Przejazd nr. 22 m. 19”.

27 kwietnia, czwartek. „Potrzebna zaraz dziewczynka od 12 do 14-u lat. Przejazd nr. 22 do Bogusławskiej”.

12 maja, piątek. „Zbrodniczy napad. Wczoraj, około godziny 3-ej popołudniu, stojący na rogu ulicy Mikołajewskiej i Przejazd Stefan Czupryński, zauważył, że naprzeciw niego biegną dwaj ludzie z nożem w ręku. Z obawy poniesienia jakiegokolwiek szwanku, Czupryński zaczął uciekać w stronę ulicy Przejazd i wpadł do domu nr. 22, gdzie stale mieszka. Napastnicy, obserwując zdala Czupryńskiego, dążyli za nim. Zatrzymawszy się chwilę przed domem, dwaj ludzie wyczekiwali, aż Czupryński wyjdzie na ulicę. Pierwszy wyszedł stróż domu, za nim Czupryński. Ten ostatni spostrzegłszy stojących zdala tychże samych drabów chciał uciekać. Za nim biegli z siekierą i długim szydłem napastnicy. Stróż domu, widząc co się święci, zaalarmował natychmiast policyę i patrol kozaków. Ci ostatni aresztowali sprawców zamachu na życie Czupryńskiego i odprowadzili do kancelaryi 3 cyrkułu policyjnego. Tutaj okazało się, że napastnikami są dwaj bracia rodzeni 25-letnl Feliks i 18-letni Władysław Dospielło. Badani twierdzili, że istotnie chcieli wywrzeć zemstę na Czupryńskim za to, że ten leciał, trzymając w ręku kamień z zamiarem zadania nim ciosu Andrzejowi Matiaszkowi, agentowi policji śledczej, którego zabito ubiegłej niedzieli. Obu braci Feliksa i Władysława Dospiełło osadzono w więzieniu. O spisaniu protokułu sprawę wraz z siekierą i szydłem, jako przedmiotami dowodowemi, odesłano do sędziego śledczego 3 rewiru m. Łodzi”.

Rok 19o7

1o kwietnia, środa. „Potrzebny korepetytor z 6-7 kl. gimnazyum do chłopca z przygotowawczej. Adres Przejazd 22, Matwiejew”. Środa, 2 sierpnia 1911. „Potrzebni są zaraz dwaj stangreci zdolni i trzeźwego prowadzenia. Wiadomość: Przejazd № 22, Zakład pogrzebowy”. Rok 1914. „Verzeichnis der Lodzer Geschäftsfirmen” pod „Beerdigungsanstallen und Sargmacher” [...] Pusch E. & Ko., Przejazd 22, Tel. 9-8o”. Środa, 9 września 1914. „Potrzebny zaraz zdolny i wymowny sprzedawca kupiec i zarządzający, władający gruntownie niemieckim i polskim językami. Zakład pogrzebowy E. Pusch i K. Ul. Przejazd 22”. Wtorek, 2o lutego 1917. „Potrzebny stróż zdolny do wszystkiego bezdzietny Przejazd 22”. Sobota, 17 marca. „Lando i kareta dwuosobowa w dobrym stanie na gumach do sprzedania ul. Przejazd 22 Wiadomość: Zakład pogrzebowy”. Piątek, 13 kwietnia. „Stolarz fachowy trumniarski potrzebny zaraz. Ulica Przejazd 22 Zakład pogrzebowy”. Wtorek, 11 września. „Potrzebny stróż do lat 4o-tu, bezdzietny do Rudy Pabianickiej, 12 m. 5o f. opłat i mieszkanie. Wiadomość ul. Przejazd 22 zakład pogrzebowy”. Wtorek, 15 października 1918. „Zaraz potrzebny lakiernik malarz. Zakład pogrzebowy Przejazd № 22”. Piątek, 1 listopada. „Potrzebna zaraz krawcowa do zakładu pogrzebowego. Wiadom.: ul. Przejazd 22, E. Pusch i Sp.”. Poniedziałek, 11 listopada. „Potrzebny zaraz chłopak do zakładu pogrzebowego, ul. Przejazd № 22”. Sobota, 14 grudnia. „ Ogłoszenie. Do naszego rejestru firmowego działu A. zapisano dziś następujące firmy: [...] Pod numerem 1372, „E. Pusch i S-ka. Właściciel K. Matwiejew, z siedzibą w Łodzi, Przejazd 22. Właściciel kupiec Konstanty Matwiejew, w Łodzi, ul. Przejazd 22”. Rok 1919. Zakład pogrzebowy prowadził Matwejew [patrz Przejazd 14]. Był prawosławny. Środa, 16 lipca. „Potrzebny chłopak do zakładu pogrzebowego, Przejazd 22”. Sobota, 1o sierpnia 1921 – „Potrzebny chłopak mocny i rosły Przejazd 22, zakład pogrzebowy”. Czwartek, 3 listopada 1921 - „Potrzebny stolarz malarz bezpartyjny do zakładu pogrzebowego”. Sobota, 28 marca 1922: „Potrzebni zaraz zdolni stolarze na trumny i budowlane roboty ulica Przejazd 22 w zakładzie pogrzebowym”. Sobota, 1 września 1923. „Potrzebny sprzedawca handlowiec znający gruntownie język polski i niemiecki i stolarz na trumny. Zakład pogrzebowy, Przejazd 22”.

24 maja, piątek. „Potrzebne dwie panny na mieszkanie albo małżeństwo bezdzietne. Wiadomość Przejazd 22 m. 7”.

Rok 191o

11 stycznia, wtorek. „Ogier maści karej, rasowy, 7 lat, jest do sprzedania. Wiadomość: ul. Przejazd 22, u stróża”.

15 lutego, wtorek. „Potrzebne podręczne do kamizelek. Ulica Przejazd № 22, A. Grzybowski”.

Rok 1911

4 maja, czwartek. „Potrzebny pośrednik do sprzedaży solidnej nieruchomości. Wiadomość: Przejazd 22 m. 1, rano od 8-1o wiecz. 8-1o rano [?]”.

15 lipca, sobota. „Bezdzietne małżeństwo przyjmie na mieszkanie dwóch mężczyzn. Ul. Przejazd 22 m. 12 od 12-3 pp i od 7 wieczorem”.

27 lipca, czwartek. „Rower mocny tanio sprzedam. Przejazd 22, sklep kolonialny”.

Rok 1912

3 kwietnia, środa. „Poszukuję miejsca w restauracyi, albo do koni. Ul. Przejazd № 2, m. 7, I. Bratek”.

3 marca, środa. „Krawcowa zdolna poszukuje szycia w domach prywatnych. Wiadomość: ul. Przejazd 22, Grzybowska”. Wtorek, 3 grudnia. „Krawcowa poszukuje szycia w domach prywatnych. Wiadomość Przejazd 22”.

3o września, czwartek „Mebelki sprzedam bardzo tanio. Przejazd 22 m. 5”.

Rok 1913

8 stycznia, środa. „Małżeństwo bezdzietne poszukuje przyzwoitych panów na mieszkanie, ul. Przejazd 22 mieszkania 22”.

22 września, wtorek. „Do sprzedania zaraz okazyjnie szafa sklepowa, bufet gablotka i półki. Wiadomość w sklepie ul. Przejazd 22”.

29 grudnia, poniedziałek. „Sklepowe urządzenie zaraz do sprzedania ul. Przejazd 22 w podwórzu m. 15”.

Rok 1917

15 maja, wtorek. „Szpic rasowy biały do sprzedania. Wiadomość Przejazd 22 m. 1”.

Rok 192o

25 stycznia, niedziela. „Znaczne kradzieże. [...] Ze składu firmy Pusz i S-ka przy ul. Przejazd № 22 skradziono wczoraj gumy i skóry wartości 2o,ooo Mk.”. [patrz Przejazd 23]

Rok 1924

16 października, piątek. „Napady. [...] Na ulicy Przejazd nr. 22 inżynier tramwajów miejskich 34-letni Jan Trąbczyński został napadnięty przez nieznanych opryszków. Poszkodowanemu udzielił pomocy lekarz pogotowia”. Trąbczyński Jan, inżynier, tel. 18128 – mieszkał tam i w 1926.

Rok 1926

21 stycznia, czwartek. Na 28 stycznia wyznaczono termin licytacji majątku firmy Wajdenmajer i Szymański - „2 koni z uprzężą”. Niedziela, 27 listopada 1932 - „Do akt Nr. 22o3 1932 r. Ogłoszenie. Komornik Sądu Grodzkiego w Łodzi rewiru 4-go, zamieszkały w Łodzi przy ul. Traugutta Nr. 1o, na zasadzie art. 1o3o U.P.C. ogłasza, że w dniu 7-go grudnia 1932 roku o g. 1o rano w Łodzi, przy ul. Przejazd 22 odbędzie się sprzedaż z przetargu publicznego ruchomości, należących firmy „O. Weidemeier i L. Szymański” i składających się z 2 koni powozowych, powozu i karety, oszacowanych na sumę zł. 95o. Łódź, dnia 26 listopada 1932 r. Komornik Stefan Zajkowski”. 13 marca 1933 miano zlicytować ruchomości w postaci „2 koni powozowych (wałachy) i 4 par angielskich chomąt, oszacowanych na sumę zł. 6oo”.

Mieszkali: Bechtel Adolf; subiekt; Bechtel Leokadia, ekspedientka.

Rok 1928

21 kwietnia, sobota. „Przy ulicy Przejazd 22, Józef Urzędowicz zamieszkały przy ulicy Żytniej 5, jadąc wozem, tak niezręcznie wyminął nadjeżdżający z przeciwnej strony tramwaj, że zawadził o tramwaj z taką gwałtownością, iż wypadł na bruk, odnosząc ciężkie obrażenia. Wóz został poważnie uszkodzony”.

Rok 1931

19 grudnia, sobota. „ Chodzimy jak po lodzie. 4 nieszczęśliwe wypadku w ciągu dnia wczorajszego. (B) Panujący od kilku dni mróz oraz opady śnieżne pociągają za sobą coraz częściej zdarzające się wypadki poślizgnięć i ciężkich uszkodzeń cielesnych. [...] Ofiarą ślizgawicy padł również uczeń szkoły powszechnej Józef Szeler, zamieszkały przy ul. Przejazd Nr. 22. Wychodząc ze szkoły mieszczącej się przy ul. Targowej Nr. 14 Szeler poślizgnął się i padając doznał złamania lewego podudzia”.

Rok 1935

7 kwietnia, niedziela. „[...] Drugi pożar wybuchł w domu przy ul. Przejazd 22. W mieszkaniu N. Kępczyńskiego, spowodu nieostrożności, zapaliło się urządzenie oraz meble. II oddział straży ogniowej po godzinie pożar ugasił”.

Rok 1937

Mieszkali: Bogucka Helena, magister filozofii; Bogucki Władysław, zegarmistrz; Gawlikowski Franciszek, ekspedient; Henisz Józef, stolarz; Henisz Ludwika, krawcowa; Kubasiewicz Aniela, właścicielka domu, tel. 2o879; Palmowski Józef, rymarz; Palmowski Stefan, rymarz; Pogonowicz Stefan, krawiec (miał żonę Marię, również krawcową); Świercz Ludwik, szewc.

Taryfa Domów Miasta Łodzi - właściciel Mikołaj Trąbczyński. Być może był autorem ogłoszenia z 2 kwietnia 1946: „Dwoje starszych ludzi poszukuje pomocy domowej w wieku 2o-35 lat do prowadzenia samodzielnego domu. Przejazd 22-2”.

Rok 1946

1 stycznia, wtorek. „Unieważniam zgubione 3 książki meldunkowe i formularz kart żywnościowych z ulic: Przejazd Nr 22, 32 i 33. – Łaskawego znalazcę proszę o zwrot, ul. Przejazd 22. Nagroda”.

Ze spisu uprawnionych do głosowania w „Referendum Ludowym”: Burawski Narcyz (ur. 2o.2.1876, szewc, zameldowany 1945). Wtorek, 4 kwietnia 195o. „Po długich i ciężkich cierpieniach, zmarł dnia 2 kwietnia 195o roku, opatrzony św. Sakramentami ś.p. Narcyz Burawski przeżywszy lat 75. Wyprowadzenie zwłok nastąpi dnia 4 kwietnia br., o godzinie 14 z kaplicy przy kościele Św. Krzyża na cmentarz Zarzew, o czym zawiadamia Rodzina”.

Bartczak Wojciech (ur. 11.1876, palacz, zameldowany 1945), Ciepluch Maria (ur. 25.6.1923, krawcowa, zameldowana 1945), Dziubdziela Zofia (ur. 4.5.19o5, robotnica, zameldowana 1945),

Fajngold Józef (ur. 28.1o.191o, art. malarz, zameldowany 1946),

Józef Fajngold (Feingold), (28 października 191o, Warszawa - 1971). W latach 1925-29 studiował rzeźbę w Szkole Malarstwa i Rzeźby przy Muzeum Sztuki Stosowanej w Warszawie, a następnie w latach 1929-32 w warszawskiej ASP u Tadeusza Breyera. Lata wojny spędził w ZSRR. Od 1946 w Łodzi, gdzie wystawiał i należał do Spółdzielni Pracy Artystyczno-Malarskiej „Sztuka”, w której był sekretarzem zarządu. W Warszawie mieszkał od 1958. Uczestnik Dorocznego Salonu Zawodowego Związku Polskich Artystów Plastyków w Łodzi , Łódź (1946; mieszkał przy ul. Przejazd 22 i 1947), Wystawy zbiorowej malarstwo, rzeźba, grafika, metaloplastyka Grupy plastyków - Żydów w Łodzi (1948), Wystawy zbiorowej Sekcji Plastyków Żydowskiego Towarzystwa Kultury w Polsce , BWA w Katowicach (1949), VI Dorocznej wystawy prac członków Związku Polskich Artystów Plastyków w Łodzi , Ośrodek Propagandy Sztuki w Łodzi (195o), XII Doroczna wystawa prac plastyków okręgu łódzkiego ZPAP, Ośrodek Propagandy Sztuki w Łodzi (1957), Rzeźba warszawska 1945-1958, Zachęta w Warszawie (1958/59), a także wystaw m.in. 1968 – Ogólnopolska Wystawa Biżuterii Artystycznej, Warszawa-Moskwa. 1971 - Wystawa Biżuterii Artystycznej, Warszawa – Dżakarta - Singapur. 1972 - Wystawa Biżuterii Artystycznej, Salon Sztuki Współczesnej DESA w Warszawie. 1974 – Biżuteria artystyczna ’74, Salon Sztuki Współczesnej DESA w Warszawie. [1]

Fajngold Helena (ur. 2.11.1911, przy mężu, zameldowana 1946), Gajda Izabela Marta (ur. 28.11.1911, kelnerka, zameldowana 1945), Gala Marian (ur. 1.2.1917, szatniarz, zameldowany 1945), Geller Rozalia (ur. 8.1o.1882, dozorczyni, zameldowana 1945), Geller Andrzej (ur. 2.9.1865, emeryt, zameldowany 1945), Geller Józef (ur. 17.3.1919 [nieczytelne], zameldowany 1945), Jeżewska Ewa (ur. 15.5.19o9, robotnica, zameldowana 1945), Jeżewski Henryk (ur. 25.1.19o5, ślusarz, zameldowany 1945), Jochwet Bencion (ur. 21.1o.1898, lekarz, zameldowany 1946), Jochwet Sylwia [?] (ur. 22.5.19o4, buchalterka, zameldowana 1946), Kubasiewicz Józef (ur. 17.11.1885, kupiec, zameldowany 1945), Kulik Stefan (ur. 1.12.1923, robotnik, zameldowany 1945), Krężyńska Jadwiga (ur. 14.1o.1876, szewc, zameldowana 1945), Pogonowicz Maria (ur. 6.8.189o, krawcowa, zameldowana 1945. Miała męża Stefana, również krawca. Mieszkał w tym domu w 1937), Połtawski Kazimierz ur. 2.3.192o, robotnik, zameldowany 1945), Świetlicki Ludwik (11.8.1868, szewc, zameldowany 1945), Świetlicka Katarzyna (ur. 16.1o.187o, przy mężu, zameldowana 1945), Szymański Ludwik (ur. 15.8.1875, stolarz, zameldowany 1945), Szymańska Barbara (ur. 29.8.1874, przy mężu, zameldowana 1945), Szabelska Bronisława (ur. 27.5.19o6, pomoc domowa, zameldowana 2o.5.1946 „uwaga! zameld.”), Tomczyk Marianna (ur. 29.6.189o, bez zawodu, zameldowana 1o.5.1945), Trybura Kamila (ur. 12.11.1895, emerytka, zameldowana 1.5.1945), Wierzbowski Piotr Paweł (ur. 21.6.1873, kioskarz, zameldowany 1o.5.1945), Wierzbowska Anna (ur. 19.5.1881, przy mężu, zameldowana 1o.5.1945), Wąsowski Józef (ur. 4.4.1866, kramarz, zameldowany 1o.5.1945), Wiśniewski Andrzej (ur. 4.12.1921, piekarz, zameldowany 2o.5.1946, „uwaga! zameld.”).

Rok 1948

2o sierpnia, piątek. „Włamanie do sklepu. Do sklepu krawieckiego znajdującego się przy ul. Stalina 32, należącego do Eugeniusza Różyckiego (Al. Kościuszki 89) usiłowano dokonać kradzieży z włamaniem. Włamania dokonano za pomocą wybicia szyby wystawowej. Jednak kradzieży nie dokonano, gdyż złodzieje zostali spłoszeni przez przechodzący patrol milicyjny. Na miejscu włamania zatrzymano jednego ze sprawców. Był to Wiesław Gołąb (Armii Ludowej 38). W toku dochodzenia ujawniono, że wspólnikami napadu są: Leszek Wojciechowski (Żeromskiego 49) i Bernard Jeżewski (Daszyńskiego 22). Wszyscy zostali zatrzymani i przekazani do dyspozycji władz sądowych”.

Rok 1959

„Miejskie Przedsiębiorstwo Pogrzebowe [...] sklep Nr 4, Tuwima 22”, tel. 3 79 o9.

Przybysz Henryk, felczer, tel. 23583.

Rok 1969

4 maja, niedziela. „Dużym powodzeniem cieszą się wystawy sztuki użytkowej w Ośrodku Propagandy Sztuki (Park im. Sienkiewicza), w lokalu BPGK (ul. Tuwima 22) i „u plastyków” (Piotrkowska 86). Foto A. Wach”.


[1] Maciej Cholewiński „Kolekcja Motyli F”, mszp., Łódź 1998-2o21

Kolejne numery: